Opis


Informacje podstawowe

Współrzędne GPSGPS: N 52.280245, E 20.804485

Telefon227226080


HistoriaHistoria

Pierwsza wzmianka o Lipkowie pochodzi z 1414 r. jako własności rycerskiego rodu Prusów. Wieś położona na skraju Puszczy Kampinoskiej, w XVIII w. należała do rodziny …

Szlak " Sakralne Perły Mazowsza" to pierwszy etap prezentacji najcenniejszych obiektów sakralnych na Mazowszu. Znajdą się na nim zarówno zabytki tej klasy, co katedra w Płocku, jak i sanktuarium w Loretto, czy kaplica w Choszczówce, związana ze sługa Bożym kard. Stefanem Wyszyńskim. O ich znaczeniu decydują zarówno walory historyczne, jak i religijne - wiele z nich to interesujące miejsca pielgrzymkowe lub związane z wybitnymi postaciami polskiego życia religijnego i patriotycznego.

Pierwsza wzmianka o Lipkowie pochodzi z 1414 r. jako własności rycerskiego rodu Prusów. Wieś położona na skraju Puszczy Kampinoskiej, w XVIII w. należała do rodziny Zamoyskich, potem Mniszchów, a od 1 stycznia 1790 r. do Ormianina Jakuba Paschalisa Jakubowicza, który wybudował tu dwór i kościół oraz otworzył manufakturę pasów kontuszowych, która już wkrótce stała się znaną na szeroką skalę wytwórnią, zatrudniającą kilkaset osób. Wysokiej jakości pasy lipkowskie obok pasów słuckich i kobyłeckich były chlubą polskiej produkcji persjarskiej. W 1791 r. manufakturę zwiedził król Stanisław August Poniatowski, który w tym samym roku za "pomnożenie pożytecznych rękodzieł, wysokie walory artystyczne produkcji oraz szkolenie fachowych pracowników i majstrów tkackich" nobilitował Jakuba Paschalisa. Przyjął on nazwisko Jakubowicz, herb Jakub I, odmianę herbu Junosza, z wyobrażeniem Baranka Paschalnego z chorągiewką. Pasy kontuszowe były produkowane w manufakturze lipkowskiej do 1794 r., kiedy to nastąpiła zmiana mody i pasy, jako charakterystyczna część stroju szlacheckiego, wyszły z użycia.

Po śmierci Jakuba Paschalisa oraz jego syna Feliksa, który był kolejnym właścicielem Lipkowa, w 1818 r. wieś stała się własnością najstarszego syna, Józefa Paschalisa Jakubowicza i jego żony Ludwiki z Ryxów. Po przeprowadzeniu remontu zniszczonych budynków fabrycznych manufaktura wznowiła produkcję, tym razem materiałów jedwabnych, płóciennych i bawełnianych.

Po śmierci Jakubowiczów majątek miał kilku właścicieli. W 1880 r. przejął go - późniejszy teść Henryka Sienkiewicza - Kazimierz Szetkiewicz. W 1883 r. Szetkiewicz sprzedał majątek, który do 1937 r. wielokrotnie zmieniał właścicieli.

Po II wojnie światowej w wyniku reformy rolnej na miejscu majątku powstał PGR, którego pracownicy w 1948r. przypadkiem zaprószyli ogień i zabytkowy dwór spłonął.

Kościół w Lipkowie, choć otoczony literacką, sienkiewiczowską legendą ma stosunkowo krótką historię. Ufundowany w 1792 r. przez Jakuba Paschalisa Jakubowicza, zbudowany został według projektu Hilarego Szpilowskiego jako kaplica dworska. W 1830 r. parafia przestała istnieć, zaś kościół nie użytkowany popadł w ruinę. Odbudowany został dopiero w latach 1950-1952 w oparciu o fragmenty oryginalnych murów. W 1952 r. erygowano parafię. W następnych latach budynek kościoła został zaniedbany, nabożeństwa przeniesiono do tymczasowej kaplicy. Obecnie podjęto prace remontowe.

Sakralne Perły Mazowsza


Szlak " Sakralne Perły Mazowsza" to pierwszy etap prezentacji najcenniejszych obiektów sakralnych na Mazowszu. Znajdą się na nim zarówno zabytki tej klasy, co katedra w Płocku, jak i sanktuarium w Loretto, czy kaplica w Choszczówce, związana ze sługa Bożym kard. Stefanem Wyszyńskim. O ich znaczeniu decydują zarówno walory historyczne, jak i religijne - wiele z nich to interesujące miejsca pielgrzymkowe lub związane z wybitnymi postaciami polskiego życia religijnego i patriotycznego.