Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.

Położona malowniczo nad Wkrą wieś przez trzy wieki posiadała prawa miejskie. Dzisiaj, jedną z pozostałości po rozplanowaniu miejskim jest m.in. jeden z najciekawszych kościołów, jakie na początku XIX stulecia wzniesiono na Mazowszu.

HISTORIA

Po raz pierwszy Poniatowo (wówczas pod nazwą Ponyatowo) wzmiankowane jest w 1401 r., jako jedna z miejscowości należących do parafii w Chamsku. Ponad wiek później, w 1520 r. staraniem Ścibora Chamskiego, uzyskało ono prawa miejskie (utraciło je pod koniec XVIII w.). Wkrótce powstała w Poniatowie pierwsza świątynia drewniana, w 1598 r. nosząca wezwanie św. Wawrzyńca. Przetrwała prawdopodobnie do czasu potopu, kiedy została zniszczona przez Szwedów.

Już w 1673 r. na jej miejscu został wybudowany kolejny kościół drewniany "dachówką pobity, figury podłużnej", który konsekrował w 1689 r. biskup sufragan płocki Stanisław Całowański. Do tej właśnie nowej świątyni filialnej ok. 1675 r. proboszcz parafii w Chamsku, ks. Paweł Słabęcki, sprowadził z Rzymu obraz "Matka Boża Bolesna". Wkrótce miejsce zasłynęło jako cudowne i zaczęli tutaj przybywać coraz liczniej pielgrzymi.

W wizytacji z 1776 r. kościół jest już wzmiankowany jako "w swojej budowie nadrujnowany", dlatego w 1805 r. został on zastąpiony nową świątynią, która została wzniesiona z fundacji Adama Zalewskiego, pod kierunkiem proboszcza, ks. Antoniego Fiederowicza. Chociaż nadal pełnił on funkcję proboszcza w Chamsku, to jednak już w1797 r. przeniósł się do Poniatowa, gdzie zamieszkał na stałe. Kolejni proboszczowie również tutaj rezydowali, a taki stan trwał aż do 1930 r., gdy Chamsk oficjalnie stracił status parafii i stał się filią Poniatowa.

Kościół w Poniatowie szczęśliwie przetrwał do naszych czasów, a jego ostatni remont przeprowadził w latach 2002-2003 ks. Józef Henryk Bysiak. Wówczas wymieniono m.in. podwaliny, które ułożono na nowym fundamencie, wymieniono szalunek ścian zewnętrznych, a także zmieniono pokrycie dachu.

CIEKAWOSTKI

Chociaż oficjalnie parafia w Poniatowie powstała w 1930 r., to jednak już od końca XVIII w. miejscowość była siedzibą proboszcza z Chamska.

Wszystko za sprawą obrazu "Matka Boża Bolesna", który około 1675 r. sprowadził z Rzymu do nowego kościoła w Poniatowie proboszcz parafii w Chamsku (której filię stanowiło wówczas Poniatowo), ks. Paweł Słabęcki. Od tego momentu datuje się tu rozwój kultu Matki Bożej Bolesnej. Liczny napływ pielgrzymów oraz cuda uzdrowienia dziejące się za przyczyną tego obrazu sprawiły, że jeden z kolejnych proboszczów, ks. Antoni Fiederowicz, musiał w 1797 r. przenieść siedzibę parafii z Chamska do Poniatowa, aby być bliżej tego miejsca. Wkrótce też rozpoczął tutaj budowę większej i godniejszej świątyni.