Kościół pw. Świętej Trójcy i św. Mikołaja

Kościelna 31 B, 08-312 Rozbity Kamień

Szlak: Drewniane Skarby Mazowsza, pętla: Pętla siedlecka

  • Kościół parafialny pw. św. Trójcy i św. Mikołaja, widok ogólny
  • Widok ogólny kościoła
  • Widok na ołatrz główny
  • Ołtarze boczne
  • Ołtarz boczny
  • Ołtarz główny
  • Widok ogólny kościoła
  • Widok ogólny kościoła
  • Widok ogólny kościoła
  • Murowana dzwonnica
  • Wejście główne do kościoła
  • Drzwi wejściowe kościoła
  • Sygnaturka
  • Detal architektoniczny
Następny

Komentarze i materiały użytkowników


Podziel się materiałami lub linkami do tego obiektu

Aby przesyłać materiały dotyczące obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Komentarze użytkowników 0

Twój komentarz będzie pierwszy. Zapraszamy Cię do wyrażenia swojej opinii!

Twój komentarz

Aby dzielić się opiniami nt poszczególnych obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Opis


Informacje podstawowe

województwo mazowieckie, powiat sokołowski, gmina Sokołów Podlaski

diecezja drohiczyńska, dekanat Sokołów Podlaski


Współrzędne GPSGPS: N 52.334701, E 22.179725

Telefon257878324

Strona WWWWWW


KalendarzWydarzenia

15 czerwca

Odpust - Świętej Trójcy

Kościół pw. Świętej Trójcy i św. Mikołaja - Rozbity Kamień
 
Uroczystość przypada w niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego

6 grudnia

Odpust - św. Mikołaja Biskupa

Kościół pw. Świętej Trójcy i św. Mikołaja - Rozbity Kamień

HistoriaHistoria

Wieś powstała zapewne w 1. poł. XV w. na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Za zgodą wielkiego księcia założyli ją przedstawiciele rodu Wążów herbu Ślepowron z miejscowości Sikory w ziemi ciechanowskiej …


ArchitekturaArchitektura

Dwudzielny kościół w Rozbitym Kamieniu nie jest orientowany. Jego prezbiterium, zakończone ścianą prostą, skierowano na zachód. Zrębowe ściany nawy wzmocniono lisicami. Po obu stronach prezbiterium umieszczono - przylegające do nawy …


ZabytkiZabytki

Wyposażenie kościoła zostało przeniesione do zbudowanej w latach 1992-1995 nowej świątyni. Można tam zobaczyć pięć ołtarzy rokokowych z 4. ćw. XVIII w. W starym kościele miały one kolor lazurowy ze …


W otoczeniuW otoczeniu

  • Cmentarz kościelny otoczony murem z łamanego kamienia polnego, w który naprzeciw wejścia do kościoła została wkomponowana murowana klasycystyczna dzwonnica (1893 r.). W jej wschodniej ścianie znajduje się wnęka z figurą Matki Bożej, …

Daty historyczneDaty historyczne

1.  poł. XV w. - Założenie wsi w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego, przez ród Wążów herbu Ślepowron pochodzący z ziemi ciechanowskiej.

1448 r. - Najstarsza zachowana wzmianka o wsi, …


Na szlakuNa szlaku

  • Grodzisk k. Sterdyni - kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej, drewniany, zbudowany w 1778 r. jako cerkiew unicka.
  • Gródek nad Bugiem - kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, drewniany, …

Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.


Wieś powstała zapewne w 1. poł. XV w. na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Za zgodą wielkiego księcia założyli ją przedstawiciele rodu Wążów herbu Ślepowron z miejscowości Sikory w ziemi ciechanowskiej na Mazowszu. Najstarsza zachowana wzmianka o wsi pochodzi z 1448 r. i wymienia tutejszy kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej. Ufundował go właściciel wsi, szlachetny Andrzej zwany Pukawką. Jego syn Jakub, w 1470 r. dodał do uposażenia kościoła pole z łąką i stawem. 

W XV w. wieś nazywała się Komory, ale dość szybko utrwaliła się nazwa Rozbicie, a wieś stała się gniazdem rodowym Rozbickich herbu Ślepowron. Wedle tradycji zmiana nazwy nastąpiła po rozbiciu przez piorun olbrzymiego głazu leżącego na terenie wsi, a służącego dawniej pogańskiemu kultowi. Z czasem przyjęła się nazwa Rozbity Kamień funkcjonująca równolegle z nazwą Rozbicie. 

Od XVI do XVIII w. kolatorami tutejszego kościoła były kolejno rodziny: Rozbickich, Wążów, Sikorskich, Wojewódzkich, Kudelskich i Jastrzębskich. Parafia obejmowała liczne majątki szlacheckie rozrzucone w najbliższej okolicy. Pierwszy kościół  zbudowany był z drewna i dotrwał do lat 70. XVIII w. Kolejny wzniósł w 1778 r. Kazimierz Jastrzębski, właściciel Rozbitego Kamienia, Wężów i Trebnia (dziś Trzebienia). Po jego śmierci wykończeniem świątyni zajmowała się wdowa,  Zofia z Wążów Jastrzębska. W tym czasie parafia uzyskała oprócz wezwania Trójcy Przenajświętszej także wezwanie św. Mikołaja. Na mocy carskiego ukazu z 1865 r. część majątku parafii została zajęta przez Skarb Państwa. W 1877 r. ówczesny proboszcz ks. Julian Marceli Morawski dokonał gruntownej restauracji świątyni. Dotrwała ona do dziś, ale większość jej wyposażenia została przeniesiona do murowanego kościoła ukończonego w 1994 r. Pamiątką po założycielach wsi są istniejące do dziś miejscowości Sikory i Węże, leżące na północny zachód od Rozbitego Kamienia.

Dwudzielny kościół w Rozbitym Kamieniu nie jest orientowany. Jego prezbiterium, zakończone ścianą prostą, skierowano na zachód. Zrębowe ściany nawy wzmocniono lisicami. Po obu stronach prezbiterium umieszczono - przylegające do nawy - zakrystię (od południa) i skarbczyk (od północy), nad którymi umieszczono loże kolatorskie otwarte do prezbiterium. Pomieszczenia te mają łączną wysokość równą nawie i tworzą z nią jedną bryłę. W narożnikach między nawą a prezbiterium dobudowano później dodatkową zakrystię i kruchtę, z wejściem od zachodu. Również od wschodu, przed głównym wejściem, znajduje się kruchta z dwuspadowym dachem. Kościół nakryty jest wspólnym dachem pięciopołaciowym z barokową wieżyczką na sygnaturkę. Wnętrze przekryte jest sklepieniem pozornym. Chór muzyczny wsparty na słupach z tralkową balustradą.

Wyposażenie kościoła zostało przeniesione do zbudowanej w latach 1992-1995 nowej świątyni. Można tam zobaczyć pięć ołtarzy rokokowych z 4. ćw. XVIII w. W starym kościele miały one kolor lazurowy ze złoceniami, zaś w nowym - kolor ten zmieniono na biały, zachowując złocenia. 

  • W ołtarzu głównym obraz "Matka Boża Wniebowzięta", a po jego bokach figury św. Mikołaja biskupa i św. Kazimierza. W zwieńczeniu figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. 
  • Po obu stronach prezbiterium, przy wejściu do niego, umieszczono ambonę i chrzcielnicę pochodzące z 4. ćw. XVIII w., obie z dekoracją rokokową.
  • Ołtarz na ścianie tęczowej (po lewej stronie) mieści obrazy z końca XIX w. W polu głównym - "Św. Józef", w zwieńczeniu - "Św. Franciszek". 
  • Ołtarz na ścianie tęczowej (po prawej stronie) ma w polu głównym obraz "Matka Boża Szkaplerzna" (XVIII w.) w sukience ze srebrnej blachy, po którego bokach znajdują się figury św. Jacka i św. Dominika. 
  • Ołtarze w nawach bocznych zawierają obrazy pochodzące z początku XX w.: "Św. Mikołaj" i "Św. Roch".
  • Cmentarz kościelny otoczony murem z łamanego kamienia polnego, w który naprzeciw wejścia do kościoła została wkomponowana murowana klasycystyczna dzwonnica (1893 r.). W jej wschodniej ścianie znajduje się wnęka z figurą Matki Bożej, ufundowaną przez miejscową młodzież w 1923 r.
  • Murowana piętrowa plebania zbudowana w latach 1982-1989. Znajduje się tu zbiór ksiąg parafialnych sięgających 1600 r., stanowiących bezcenne źródło genealogiczne miejscowych rodzin szlacheckich (Dmowskich, Kosieradzkich, Księżopolskich, Rozbickich) i chłopskich. Są to jedne z najstarszych ksiąg parafialnych na terenie Podlasia Zachodniego. - na południe od kościoła
  • Cmentarz grzebalny, powstały w poł. XIX w. - 500 m na zachód od kościoła
  • Kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena - między kościołem a cmentarzem
  • Murowany kościół wzniesiony w latach 1992-1995 w miejscu dawnego cmentarza, według projektu inż. Janusza Nieściora z Łomaz. Jego budowę planowano już w 1921 r., ale realizacja nastąpiła 70 lat później. - na wschód od drewnianego kościoła

1.  poł. XV w. - Założenie wsi w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego, przez ród Wążów herbu Ślepowron pochodzący z ziemi ciechanowskiej.

1448 r. - Najstarsza zachowana wzmianka o wsi, która wymienia również tutejszy kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej.

XV w. - Wieś stała się gniazdem rodu Rozbickich.

1513 r. - Utworzenie województwa podlaskiego w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego. W jego skład weszła ziemia drohicka wraz z Rozbitym Kamieniem.

1569 r. - Włączenie województwa podlaskiego do Korony.

XVI-XVIII w. - Wieś w rękach przedstawicieli rodzin: Rozbickich, Wążów, Sikorskich, Wojewódzkich, Kudelskich i Jastrzębskich.

1778 r. - Kazimierz Jastrzębski ufundował kolejny drewniany kościół, który istnieje do dziś.

1795 r. - Wieś trafia do zaboru austriackiego.

1809 r. - Wieś znalazła się w granicach Księstwa Warszawskiego.

1815 r. - Utworzenie Królestwa Polskiego (zabór rosyjski), które objęło także Rozbity Kamień.

1865 r. - Władze carskie skonfiskowały część majątku należącego do parafii.

1877 r. - Gruntowna restauracja świątyni.

1918 r. - Wieś znalazła się w granicach odrodzonego Państwa Polskiego.

1994 r. - Ukończenie budowy nowego, murowanego kościoła.

  • Grodzisk k. Sterdyni - kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej, drewniany, zbudowany w 1778 r. jako cerkiew unicka.
  • Gródek nad Bugiem - kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, drewniany, zbudowany w 1743 r. jako cerkiew unicka.
  • Paprotnia - kościół parafialny pw. św. Bartłomieja Apostoła, drewniany, zbudowany w 1761 r. Obecny kształt uzyskał podczas przebudowy w 1906 r.
  • Przesmyki - kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła, drewniany, zbudowany w 1776 r.
  • Rogów - kościół parafialny pw. św. Anny, drewniany, zbudowany w 1815 r. jako cerkiew unicka.
  • Sawice - kościół parafialny pw. św. Jerzego, drewniany, zbudowany w 1815 r. (lub 1738 r.) jako cerkiew unicka.
  • Seroczyn k. Sterdyni - kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, zbudowany w 1849 r. (lub 1670 r.) jako cerkiew unicka.
  • Węgrów - zbór ewangelicki, drewniany, zbudowany w 1679 r. na cmentarzu z nagrobkami z XVII w.