Dawna cerkiew i kościół

Seroczyn 8, 08-320 Sterdyń

Szlak: Drewniane Skarby Mazowsza, pętla: Pętla siedlecka

Dawna cerkiew i kościół
Widok ogólny kościoła/fot. Jacek Wiśniewski
Następny

Opis


Informacje podstawowe

Współrzędne GPSGPS: N 52.565511, E 22.344305

Telefon257870231

Strona WWWWWW


KalendarzWydarzenia

14 września

Odpust - Powdwyższenia Krzyża Świętego

Dawna cerkiew i kościół - Seroczyn Sterdyński

HistoriaHistoria

Wieś powstała na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego zapewne w 1. poł. XV w. Zasiedlono ją Rusinami, a pierwszym znanym jej właścicielem był Jan Chądzyński herbu Ciołek, który w 1463 r. …

Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.


Wieś powstała na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego zapewne w 1. poł. XV w. Zasiedlono ją Rusinami, a pierwszym znanym jej właścicielem był Jan Chądzyński herbu Ciołek, który w 1463 r. sprzedał ją Stanisławowi Karskiemu herbu Korab, dziedzicowi Miedzny. 

Kolejny właściciel wsi, Jakub Waszkiewicz, nosił już nazwisko Syroczyński, co odnotowano w dokumentach z 1479 r. W owym czasie nazwa wsi brzmiała Syroczyn lub Syroczyno. Poprzez Klimczyckich, na początku XVI w., trafiła w ręce właściciela Sterdyni - Piotra Kiszki, wojewody połockiego i starosty drohickiego. Zmarł on w 1534 r. Jego wnuk, starosta drohicki Mikołaj Kiszka, ufundował we wsi cerkiew prawosławną pw. Znalezienia Krzyża Świętego. Stało się to w 1596 r. W tym samym roku w Brześciu Litewskim dokonano połączenia Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w wyniku czego część duchownych i wyznawców prawosławia uznała papieża za głowę Kościoła i przyjęła dogmaty katolickie, zachowując bizantyjski ryt liturgiczny. Tutejsza cerkiew przyjęła postanowienia unii brzeskiej dopiero w 1611 r. W tym samym roku erygowano tu unicką parafię. Mikołaj Kiszka nadał parafii grunty, a ponadto polecił, by dziesięciny oddawane dotychczas do kościoła w sąsiednim Łazówku były oddawane proboszczowi w Seroczynie.

Drogą małżeństwa Anny Kiszkówny - najmłodszej córki Mikołaja - ze Zbigniewem Ossolińskim, wieś wraz z innymi dobrami przeszła w ręce tego ostatniego w 1628 r. Ossoliński, który z czasem uzyskał godność starosty drohickiego, a później wojewody podlaskiego, ufundował w 1670 r. nową unicką cerkiew. W połowie XVIII w. Seroczyn znajdował się w rękach Jana Stanisława hr. Ossolińskiego, wnuka Zbigniewa. Drogą małżeństwa dobra sterdyńskie z Seroczynem przechodzą w 1809 r. na Józefa Wawrzyńca Krasińskiego. W 1829 r. Emilia z Ossolińskich i Józef Krasińscy sprzedają dobra sterdyńskie na licytacji. Nabywcami zostali Jan i Anna z Kleckich Łubieńscy. Jednak dziesięć lat później Józef Wawrzyniec Krasiński odkupuje od nich dobra sterdyńskie. Dziedziczy je Paulina, jedna z pięciorga jego dzieci, i w 1844 r. wnosi je w posagu Ludwikowi Górskiemu. Z ich inicjatywy w 1849 r. cerkiew w Seroczynie zostaje poddana renowacji. Dziś nie wiemy czy została ona gruntownie przebudowana czy wzniesiona od nowa. 

W tym czasie proboszczem był tu ks. Nikon Dyakowski, który z własnej inicjatywy zaczął latynizować obrządek. Zakupił organy, używał monstrancji i dzwonka, odprawiał różaniec i koronki, a wnętrze cerkwi upodobnił do kościelnego. W 1867 r. został on usunięty przez władze carskie za niesubordynację i zesłany w głąb Rosji. Jego następca usunął jedynie organy pozostawiając kościelny wystrój. 

W 1875 r. cerkiew zamieniono na prawosławną, a trzy lata później jej wnętrze urządzono w duchu prawosławia, usuwając poprzednie wyposażenie. Pod koniec 1918 r. cerkiew została przekazana przez siedleckiego biskupa łacińskiego rzymokatolikom. Urządzono w niej kościół filialny parafii w Sterdyni. W grudniu 1922 r. erygowano tu samodzielną parafię. W 1993 r. po ukończeniu nowego, murowanego kościoła przeniesiono do niego ołtarze pochodzące z XVIII w. Pozostała ambona z XVIII w. i ławki.

Drewniane Skarby Mazowsza


Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.