Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.

Przyjeżdżając do Porządzia możemy się przez moment poczuć, jakbyśmy nie byli na Mazowszu (do tego stosunkowo niedaleko od Warszawy), lecz na odległym Podhalu. Wszystko za sprawą stojącego tu od osiemdziesięciu lat kościoła, któremu wybitny architekt Stefan Szyller nadał cechy architektury charakterystycznej dla Małopolski. Warto tu przyjechać jeszcze z jednego powodu - od 2004 r. przy kościele parafialnym zostało ustanowione Sanktuarium św. Teresy od Dzieciątka Jezus.

W pewnym sensie kościół w Porządziu jest kontynuacją świątyni w Dzierżenienie, wsi odległej o 25 kilometrów. Drewniana świątynia, zbudowana tam w 1715 r. z fundacji biskupa płockiego Ludwika Bartłomieja Załuskiego, musiała ustąpić miejsca nowemu kościołowi murowanemu, wznoszonemu w latach 1910-1917. Chociaż stara świątynia drewniana stała jeszcze przez kolejne dziesięć lat, to i tak ostatecznie, ze względu na stan zniszczenia, została rozebrana.

W tym czasie w Porządziu powstawała nowa parafia, w której trzeba było zbudować kościół. Trudu tego pojął się ks. Jan Trzaskoma, ówczesny wikariusz w Wyszkowie, mianowany administratorem tworzonej w 1927 r. parafii w Porządziu. On też zakupił materiał z rozebranego kościoła w Dzierżenienie, który - po przewiezieniu na nowe miejsce - został częściowo wykorzystany do budowy kościoła drewnianego.

28 października 1927 r. biskup płocki Antoni Julian Nowowiejski erygował w Porządziu parafię pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Trzy lata później ukończono budowę kościoła drewnianego, a pracami kierował jeden z najwybitniejszych ówczesnych architektów, Stefan Szyller. W ten sposób powstała świątynia, która swoim wyglądem nawiązuje do stylu podhalańskiego, a więc obca tradycjom mazowieckim. W 1954 r. została ona powiększona staraniem ks. Jana Fałkowskiego, wtedy też zostało przebudowane wnętrze według projektu arch. Wojciecha Jastrzębowskiego. Ostatni remont przeprowadzono w latach 1996-2000 pod kierunkiem miejscowego proboszcza, ks. Stefana Ceberka.

1 października 2004 r., na podstawie dekretu biskupa łomżyńskiego Stanisława Stefanka, w Porządziu zostało ustanowione Sanktuarium św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Jednocześnie ksiądz proboszcz Stefan Ceberek został mianowany kustoszem sanktuarium.

CIEKAWOSTKI

1 października 2004 r., na podstawie dekretu biskupa łomżyńskiego Stanisława Stefanka, w Porządziu zostało ustanowione Sanktuarium św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Jednocześnie ksiądz proboszcz Stefan Ceberek został mianowany kustoszem sanktuarium.

Oto fragment Dekretu Erekcyjnego Sanktuarium:

"Na chwałę Boga w Trójcy Świętej Jedynego! Biorąc pod uwagę:

- szczególny rozwój kultu św. Teresy od Dzieciątka Jezus, która jest Patronką parafii Porządzie erygowanej przez Błogosławionego Arcybiskupa Antoniego Juliusza Nowowiejskiego w roku 1927,

- częste nawiedziny przez pielgrzymów i parafian kaplicy, poświęconej św. Teresie, którzy na modlitwie otrzymują przez Jej wstawiennictwo łaski uzdrowienia duchowego i fizycznego,

- comiesięczne, trzydniowe rekolekcje, które gromadzą parafian i kilkusetosobową grupę pielgrzymów,

- rozbudowany teren dla organizowania nabożeństw i odpowiednią bazę noclegową dla pielgrzymów,

- umotywowaną prośbę Księdza Proboszcza, Ks. Stefana Ceberka z dnia 11 sierpnia 2004, niniejszym dekretem, w myśl kanonu 1230 - 1234 KPK, z dniem dzisiejszym ustanawiam Sanktuarium Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus, Dziewicy i Doktora Kościoła przy kościele parafialnym w Porządziu, w dekanacie wyszkowskim.

W tym Sanktuarium ustanawiam następujące dni odpustowe:

- rocznica poświęcenia kościoła (niedziela po Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa),

- wspomnienie Matki Bożej z Góry Karmel (16.07),

- wspomnienie św. Teresy od Dzieciątka Jezus (1.10).

Równocześnie mianuję Księdza Stefana Ceberka proboszcza parafii pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus Kustoszem Sanktuarium.