Katedra Polowa Wojska Polskiego pw. N.M.P. Królowej Polski

Długa 13/15, 02-238 Warszawa

Szlak: Bijące Serce Historii, pętla: Kościoły Starego i Nowego Miasta

  • Widok ogólny
  • Widok od frontu
Następny

Bijące Serce Historii

Kościoły Starego i Nowego Miasta

Katedra Polowa Wojska Polskiego pw. N.M.P. Królowej Polski
Następny

Komentarze i materiały użytkowników


Podziel się materiałami lub linkami do tego obiektu

Aby przesyłać materiały dotyczące obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Komentarze użytkowników 0

Twój komentarz będzie pierwszy. Zapraszamy Cię do wyrażenia swojej opinii!

Twój komentarz

Aby dzielić się opiniami nt poszczególnych obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Opis


Informacje podstawowe

województwo mazowieckie, powiat warszawski, gmina Warszawa

archidiecezja warszawska, dekanat staromiejski


Współrzędne GPSGPS: N 52.248964, E 21.006841

Telefon226877702

Strona WWWWWW

Emailkatedrapolowa@post.pl


KalendarzWydarzenia

2 maja

Odpust - Święto Flagi

Katedra Polowa Wojska Polskiego pw. N.M.P. Królowej Polski  - Warszawa

3 maja

Odpust - NMP Królowej Polski

Katedra Polowa Wojska Polskiego pw. N.M.P. Królowej Polski  - Warszawa

HistoriaHistoria

Katedra Polowa NMP Królowej Polski nie od początku pełniła funkcję kościoła garnizonowego. W XVIII i XIX w. była świątynią przy klasztorze ojców pijarów, którzy zgodnie z powołaniem zajmowali się wychowaniem …


ArchitekturaArchitektura

Kościół barokowy na planie prostokąta z poprzeczną, wydłużoną kruchtą (przedsionkiem) i przylegającymi do niej dwiema kaplicami usytuowanymi symetrycznie po obydwu stronach świątyni.

Fasada wkomponowana w ciąg budynków poklasztornych, dwuwieżowa, dwukondygnacyjna, …


ZabytkiZabytki

Obiekty z ewangelickiego kościoła Łaski wKamiennej Górze na Dolnym Śląsku:

  • Barokowe drewniane ołtarze (XVIII w.): Ukrzyżowania, św. Teresy od Jezusa, Ostatniej Wieczerzy, św. Antoniego.
  • Organy (1724-1729, autor I. Mentzel) remontowane i przebudowywane.
  • Poliptyki …

W otoczeniuW otoczeniu

  • Pomnik Powstania Warszawskiego 1944 (1989 r.) proj. Wincentego Kućmy i Jacka Budyna. - naprzeciwko Katedry Polowej
  • Właz do kanału, przez który powstańcy wycofywali się w 1944 r. z oblężonego Starego Miasta …

Daty historyczneDaty historyczne

1642r. - Zakon pijarów wybudowałprzy ul. Długiej w Warszawie drewniany kościół pw. Matki Bożej Zwycięskiej, wktórym umieszczono relikwie dwóch męczenników św. Pryma i św. Felicjana.

1656r. - …


Na szlakuNa szlaku

Pętla „Kościoły Starego i Nowego Miasta”:

  • Bazylika Archikatedralna pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela, ul. Świętojańska 8
  • Kościół pw. MB Łaskawej, ul. Świętojańska 10
  • Kościół pw. św. Marcina, ul. Piwna 9/11
  • Kościół pw. św. …
Bijące Serce Historii to zbiór tras i proponowanych sposobów zwiedzania warszawskich kościołów. Nazwa szlaku  wyraża przekonanie, że w warszawskich kościołach zapisana została historia stolicy i Polski.

W pierwszej fazie tej części projektu "Skarbiec Mazowiecki" proponujemy zwiedzanie 48 świątyń, uwzględniają one podstawowe kategorie zwiedzania, np."  kościoły wotywne, świątynie związane z kapłańską drogą bł. ks. Jerzego Popiełuszki, kościoły Traktu Królewskiego a także miejsca związane z bł. Janem Pawełem II.

Katedra Polowa NMP Królowej Polski nie od początku pełniła funkcję kościoła garnizonowego. W XVIII i XIX w. była świątynią przy klasztorze ojców pijarów, którzy zgodnie z powołaniem zajmowali się wychowaniem i edukacją młodzieży. Założyli pierwszą szkołę wyższą w Warszawie Collegium Nobilium, która przygotowywała młodzież szlachecką do pełnienia funkcji państwowych.

Do Warszawy pijarzy przybyli w 1642 r. z woli Władysława IV i z jego fundacji na gruncie u zbiegu ulic Długiej i Miodowej wybudowano drewniany kościół pw. MB Zwycięskiej oraz św. Pryma i św. Felicjana. W kościele tym umieszczono,otaczane szczególnym kultem, relikwie patronów oraz obraz „Matka Boża Łaskawa” (obecnie w kościele jezuitów - ul. Świętojańska). Kościół spłonął w czasie okupacji szwedzkiej w 1656 r.

Decyzją króla Jana Kazimierza przystąpiono do budowy nowej świątyni według projektu Constantina Tencalli. Po abdykacji króla w 1668 r. prace budowlane kontynuowała stolnikowa wyszogrodzka Małgorzata Kotowska. W świątyni pracował m.in. ks. Stanisław Konarski, założyciel i wykładowca Collegium Nobilium.

Po powstaniu listopadowym władze carskie odebrały świątynię pijarom i przekazały ją cerkwi prawosławnej. Kościół został przebudowany i przystosowany dla potrzeb liturgii prawosławnej przez Antoniego Corazziego i Andrzeja Gołońskiego.

Po opuszczeniu Warszawy przez Rosjan w czasie I wojny światowej i powołaniu Rady Regencyjnej w Warszawie w 1917 r. świątynia powróciła do katolików i do wybuchu wojny we wrześniu 1939 r. była siedzibą Ordynariatu Polowego.

Wlatach 1923-1924 prowadzono prace remontowe pod kierunkiem Oskara Sosnowskiego,które przywróciły kościołowi barokowy charakter.12 marca 1933 r. BiskupPolowyStanisław Gall konsekrował świątynię.

Podczas powstania warszawskiego w kościele mieścił się szpital polowy, w którym w wyniku niemieckiego bombardowania zginęło 120 rannych żołnierzy. Oddziały powstańcze ze Starego i Nowego Miasta przed wyruszeniem do akcji bojowej składały przysięgę w bocznej kaplicy kościoła. 6 sierpnia 1944 r. przed frontem Katedry Polowej odbyła się jedyna defilada powstańczych oddziałów.

Po wojnie obiekt odbudowano według projektu Leona Suzina i rezydowali tu tzw. generalni dziekani Wojska Polskiego, którzy nie mieli jednak możliwości pełnienia posługi duszpasterskiej. Dopiero 21 stycznia 1991 r. Jan Paweł II przywrócił Ordynariat Polowy,a kościół podniesiono do rangi Katedry Polowej Wojska Polskiego.

W podziemiach pijarskiego kościoła do czasu przejęcia go przez cerkiew prawosławną spoczywali: jezuita Maciej Kazimierz Sarbiewski, poeta baroku (przeniesiony z kościoła oo. jezuitów); pijarzy związani ze szkolnictwem, Collegium Nobilium i Komisją Edukacji Narodowej, m.in: Stanisław Konarski, Onufry Kopczyński, Teodor Waga. W 1834 r. ich prochy zostały przeniesione na cmentarz Stare Powązki.


Kościół barokowy na planie prostokąta z poprzeczną, wydłużoną kruchtą (przedsionkiem) i przylegającymi do niej dwiema kaplicami usytuowanymi symetrycznie po obydwu stronach świątyni.

Fasada wkomponowana w ciąg budynków poklasztornych, dwuwieżowa, dwukondygnacyjna, trójosiowa, rozczłonkowana dwoma parami pilastrów korynckich o żłobionych trzonach i głowicach w kształcie koszy z liści akantu, zwieńczona trójkątnym naczółkiem z tympanonem, a w nim rzeźba gołębicy symbolizująca Ducha Świętego oraz kielich. Na szczycie figura Matki Bożej z rozpostartymi ramionami. W dolnej kondygnacji portale (obramienia otworów wejściowych), w górnej łukowo zwieńczone otwory okienne. W środkowej części fasady arkada ujęta w dwie pary kolumn, w niej główne wejście zwieńczone łukowym naczółkiem, a w nim płaskorzeźba panoplii (elementy uzbrojenia) i dwupłatowe drzwi ze spiżu (proj. Andrzej Renes) z płaskorzeźbami symbolizującymi najważniejsze bitwy w historii Polski. Wyżej okno łukowe z wielobarwnym witrażem przedstawiającym MB Częstochowską,orła i skrzyżowane miecze. Wieże przykryte dachami z miedzianej blachy w kształcie strzelistych hełmów zwieńczonych krzyżami.

Wnętrze jednonawowe sklepione kolebkowo z lunetami czyli poprzecznymi odcinkami sklepienia obejmującymi otwory okienne. Wystrój świątyni o charakterze patriotyczno-wojskowym jest w dużej mierze dziełem Pracowni Artystycznej Lecha i Piotra Grześkiewiczów.

Ściany prezbiterium pokryte ceramiką porcelanową koloru złotego oraz orłami - symbolami państwowymi i wojskowymi w kolorze platyny. Na metalowej kracie zawieszone wota dziękczynne - odznaczenia wojskowe. W centrum ołtarza głównego figura MB Królowej Polski (podczas ważnych uroczystości okryta „płaszczem hetmańskim” z wyszytymi odznakami pamiątkowymi Sił Zbrojnych RP). Tabernakulum w kształcie łamanego chleba spojonego z krzyżem.

Po obu stronach prezbiterium ołtarze boczne: Jezusa Miłosiernego (z lewej strony) i bł. Jana Pawła II (z prawej strony) z płaskorzeźbami złoconymi ceramicznie, a na nich obrazy patronów: Jezusa i Jan Pawła II (autor Jan Primke).

Z lewej strony przy wejściu, ołtarz św. Tadeusza Judy z obrazem w niszy pokrytej ceramiką przedstawiającą rozpromieniony krzyż, nad nią krata z wotami.

Wzdłuż bocznych ścian cztery ołtarze barokowe oraz dwa współczesne (MB Częstochowskiej i Najświętszego Serca Jezusa), na ścianach stacje Drogi krzyżowej w formie mozaiki z barwnego szkła.

Duże znaczenie w kompozycji ma specjalne oświetlenie odbijające się w dekoracji ze szkła oraz ceramiki i ożywiające wnętrze świątyni. Wojskowy charakter katedry podkreślają pozostałe elementy wystroju: wężyk generalski okalający sklepienie nawy głównej, rząd wojskowych sztandarów w prospekcie organowym, fragmenty historycznego uzbrojenia na ścianach, w oknach witraże o tematyce militarnej,stalle z wizerunkami orłów wojskowych i tron Biskupa Polowego zwieńczony herbem (St. Olszewski według projektu Adama Buszko), na kolumnach rzeźby Biskupów Polowych: gen. dyw. abp. Józefa Gawliny, gen. dyw. bp. Stanisława Galla i gen. broni Tadeusza Płoskiego (A. Renes). W kruchcie - kaplica MB Ostrobramskiej (lub Lotników, z lewej strony) i katyńska (z prawej strony) oraz figura dłuta Maxa Biskupskiego, fundacji D. i W. Mikuleckich.


Obiekty z ewangelickiego kościoła Łaski wKamiennej Górze na Dolnym Śląsku:

  • Barokowe drewniane ołtarze (XVIII w.): Ukrzyżowania, św. Teresy od Jezusa, Ostatniej Wieczerzy, św. Antoniego.
  • Organy (1724-1729, autor I. Mentzel) remontowane i przebudowywane.
  • Poliptyki gotyckie (fragmenty). - po dwustronach prezbiterium
  • Chrzcielnica marmurowa. - w prezbiterium z prawej strony
  • Konfesjonały - w kruchcie
  • Krucyfiks i świecznik. - w ołtarzu głównym
  • Gotycka, drewniana figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej.
Obiekty z kościoła pijarów lub wykonane dla Katedry Polowej:
  • Krata (XVIII w.) kuta z żelaza. - międzykruchtą i nawą
  • Figura Matki Bożej Królowej Polski, ocalała z II wojnyświatowej. - w ołtarzu głównym
  • Kaplica Matki Bożej Ostrobramskiej (zwana Lotników) zaprojektowana i wykonana przez Pracownię Artystyczną L. i P. Grześkiewiczów. Spoczywają tu prochy bp. Wł. Bandurskiego, asów lotnictwa: gen. bryg. pilotów: L. A. Rayskiego, M. Iłżyckiego i St. Ujejskiego, a także bp. T. Płoskiego i jego sekretarza ks. J. Osińskiego, którzy zginęli 10 kwietnia 2010 r. w Smoleńsku. - po lewej stronie kruchty
  • Kaplica Katyńska poświęcona ponad 20 tys. jeńców wojennych i więźniów zamordowanych w 1940 r. przez NKWD w Katyniu, Charkowie i Miednoje, wykonana przez M. Moderau i Prac. Graw. M. Cegielskiego według projektu K. Kuczy-Kuczyńskiego i A. Miklaszewskiego. W ołtarzu z kararyjskiego marmuru: czaszka mjr. L. Szymańskiego, płaskorzeźba Matki Bożej Ostrobramskiej wykonana w Kozielsku przez por. H. Gorzechowskiego w aureoli z guzików umundurowania wydobytych z grobów, godło Polski - orzeł ze srebra i bursztynu (wyk. M. Drapikowski). Pod płytą ołtarza złożono fragmenty szczątków oficerów WP i Policji. Na ścianach znajduje się ok. 15 tys. tabliczek z nazwiskami zamordowanych oraz ziemia z lotniska smoleńskiego przywieziona po katastrofie Tu-154. - po prawej stronie kruchty

Obiekty z kościoła pijarów znajdujące się w kościele jezuitów na Starym Mieście:

  • Obraz„Matka Boża Łaskawa” ofiarowany pijarom w 1651 r. przez króla Jana Kazimierza, w 1834 r. wraz z zakonem pijarów przeniesiony do kościoła na Świętojańskiej.
  • Rzeźba „Niedźwiedzica”(lub „Lwica”, XVIII w.) autorstwa J. Plerscha.
  • Atrybuty św. Pryma i św. Felicjana, stały przed kościołem pijarów na ul. Długiej, przeniesione na ul. Świętojańską, zachowała się jedna z rzeźb (według innej wersji rzeźba pochodzi z grobu poety M. Sarbiewskiego, pierwotnie pochowanego w kościele na ul. Długiej).

  • Pomnik Powstania Warszawskiego 1944 (1989 r.) proj. Wincentego Kućmy i Jacka Budyna. - naprzeciwko Katedry Polowej
  • Właz do kanału, przez który powstańcy wycofywali się w 1944 r. z oblężonego Starego Miasta na Żoliborz i Śródmieście. - środek jezdni ulicy Miodowej blisko skrzyżowania z ulicą Długą Na ścianie budynku przy ulicy Miodowej znajduje się tablica upamiętniająca ten fakt.
  • Pałac Krasińskich (Pałac Rzeczypospolitej, XVII w.), barokowy, proj. Jakuba Fontany, zbudowany dla Jana Dobrogosta Krasińskiego. Obecnie Biblioteka Narodowa, Zbiory Specjalne. - Plac Krasińskich 3/5
  • Sąd Najwyższy (1999 r.) proj. Marka Budzyńskiego i Zygmunta Badowskiego. Także siedziba Instytutu Pamięci Narodowej. - Plac Krasińskich2/4/6
  • Kościół paulinów pw. Świętego Ducha (XVII w.) - na miejscu Szpitala św. Ducha założonego przez księcia mazowieckiego Janusza Starszego. Od 1711 r.wyrusza stąd Warszawska Piesza Pielgrzymka do klasztoru na Jasnej Górze w Częstochowie. - ul. Długa 3
  • Chrześcijańska Akademia Teologiczna - ul. Miodowa 21
  • Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza (XVIII w.) według proj. Jakuba Fontany,dawniej budynek pijarów - siedziba Collegium Nobillium. - ul. Miodowa 22/24
  • Cerkiew pw. Zaśnięcia NMP i klasztor bazylianów (1781-1784) - ul. Miodowa 16
  • Kościół pw. Przemienienia Pańskiego (XVII w.) według proj.Tylmana z Gameren i Augustyna Locciego, z fundacji Jana III Sobieskiego jako wotum za zwycięstwa nad Turkami, miejsce spoczynku serca króla i m.in. Bernarda Bellotto zw. Canaletto (autora wedut Warszawy) - ul.Miodowa 13

1642r. - Zakon pijarów wybudowałprzy ul. Długiej w Warszawie drewniany kościół pw. Matki Bożej Zwycięskiej, wktórym umieszczono relikwie dwóch męczenników św. Pryma i św. Felicjana.

1656r. - Spalenie drewnianego kościoław czasie potopu szwedzkiego.

1656-1701 - Budowa kościoła murowanego z inicjatywy Jana Kazimierza, później stolnikowej wyszogrodzkiej Małgorzaty Kotowskiej, według proj. Jakuba Fontany.

17 lipca 1701 r. - Poświecenie barokowego kościoła przez bp. poznańskiego Mikołaja Święcickiego.

1730 r. - Gruntowna przebudowa kościoła przypuszczalnie według proj. Jakuba Fontany.

1834 r. - Rosyjscy zaborcy przekazali kościół cerkwi prawosławnej.

1835-1837 - Przebudowa kościoła i adaptacja do liturgii prawosławnej.

5 lutego 1919 r. - Papież Benedykt XV ustanowił sufragana warszawskiego bp. Stanisława Galla, pierwszym w dziejach Rzeczypospolitej Polskiej Biskupem Polowym Wojska Polskiego.

1923-1927 - Przebudowa świątyni według proj. Oskara Sosnowskiego.
12 marca 1933 r. - Biskup Polowy Stanisław Gall konsekrował świątynię.

6 sierpnia 1944 r. - Pierwsza i jedyna defilada powstańczych oddziałów przed frontem Katedry Polowej.

20 sierpnia 1944 r. - Barbarzyńskie zbombardowanie przez Niemców szpitala powstańczego w kościele.

21 stycznia 1991 r. - Jan Paweł II ustanowił prałata watykańskiej Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, ks. Sławoja Leszka Głódzia Biskupem Polowym i przywrócił Ordynariat Polowy.

28 sierpnia 2004 r. - Abp. gen. dyw. Sławoj Leszek Głódź został powołany na ordynariusza diecezji warszawsko-praskiej.

16 października 2004 r.- Papież Jan Paweł II mianował kanclerza Kurii Polowej ks. prałata Tadeusza Płoskiego Biskupem Polowym Wojska Polskiego.

30 października 2006 r. - Poświęcenie nowego ołtarza św. Tadeusza Judy w 2. rocznicę sakry biskupiej Biskupa Polowego Tadeusza Płoskiego.

10 kwietnia 2010 r. - W drodze na uroczystości upamiętnienia ofiar zbrodni katyńskiej zginął w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem Biskup Polowy WP ks. prał. Tadeusz Płoski.

19 kwietnia 2010 r. - Uroczystości pogrzebowe bp. Tadeusza Płoskiego i jego sekretarza ks. Jana Osińskiego, którzy zginęli w katastrofie lotniczej w Smoleńsku (pochowani w krypcie Kaplicy MB Ostrobramskiej (Lotników).

15 sierpnia 2010 r. - W kruchcie Kaplicy Katyńskiej odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą ofiarom katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku.

11 listopada 2010 r. - Otwarcie Muzeum Ordynariatu Polowego.

4 grudnia 2010 r. - Papież Benedykt XVI mianował bp. Józefa Guzdka Biskupem Polowym Wojska Polskiego.

18 maja 2011 r. - Uroczystość poświęcenia ołtarza bł. Jana Pawła II,której dokonał Biskup Polowy ks. Józef Guzdek.

28 maja 2011 r. - Prezydent USA Barack Obama spotkał się w Katedrze Polowej WP z rodzinami ofiar katastrofy smoleńskiej.


Pętla „Kościoły Starego i Nowego Miasta”:

  • Bazylika Archikatedralna pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela, ul. Świętojańska 8
  • Kościół pw. MB Łaskawej, ul. Świętojańska 10
  • Kościół pw. św. Marcina, ul. Piwna 9/11
  • Kościół pw. św. Ducha, ul. Długa 3
  • Kościół pw. św. Jacka, ul. Freta 8/10
  • Kościół pw. św. Kazimierza Królewicza, Rynek Nowego Miasta 2
  • Kościół pw. św. Benona, ul. Piesza 1
  • Kościół pw. Nawiedzenia NMP, ul. Przyrynek 2
  • Kościół pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu, ul. Zakroczymska 1
  • Katedra Polowa Wojska Polskiego pw. NMP Królowej Polski, ul. Długa 11.
  • Kościół pw. Przemienienia Pańskiego, ul. Miodowa 13