Szlak " Sakralne Perły Mazowsza" to pierwszy etap prezentacji najcenniejszych obiektów sakralnych na Mazowszu. Znajdą się na nim zarówno zabytki tej klasy, co katedra w Płocku, jak i sanktuarium w Loretto, czy kaplica w Choszczówce, związana ze sługa Bożym kard. Stefanem Wyszyńskim. O ich znaczeniu decydują zarówno walory historyczne, jak i religijne - wiele z nich to interesujące miejsca pielgrzymkowe lub związane z wybitnymi postaciami polskiego życia religijnego i patriotycznego.
Wraz z rozwojem Siedlec jako miasta gubernialnego w końcu XIX w. konieczna była budowa świątyni mogącej pomieścić rosnącą liczbę wiernych, którzy dotychczas korzystali z posługi duszpasterskiej parafii św. Stanisława biskupa i męczennika. Za zgodą władz carskich ks. Józef Scipio del Campo wybudował w latach 1906-1912 nową wielką świątynię, którą biskup lubelski Franciszek Jaczewski konsekrował 21 września 1913 r. Kościół otrzymał wezwanie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Stolica Apostolska wznowiła diecezję podlaską. W 1924 r. kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Siedlcach został katedrą diecezji podlaskiej, która w 1992 r. została zmieniona na diecezję siedlecką.
Świątynia katedralna była świadkiem wielu wspaniałych uroczystości, m.in. ingresu bp. Henryka Przeździeckiego i kolejnych biskupów oraz pogrzebu bp. Jana Mazura. Tu powitano w odrodzonej Polsce powracające na swoje miejsca wizerunki Matki Bożej Kodeńskiej i Matki Bożej Leśniańskiej. Wielkim wydarzeniem była 10 czerwca 1999 r. wizyta papieża Jana Pawła II, który odprawił Mszę św. dziękczynną za beatyfikację męczenników podlaskich z Pratulina.
Katedra pw. Niepokalanego Poczęcia NMP jest zbudowana na planie krzyża łacińskiego - w stylu neogotyckim - według projektu architekta gubernialnego Zygmunta Zdańskiego. Prace nadzorował Lech Zygmunt Szuman, zaś majstrem był Edward Gątkowski. Budowę rozpoczęto w 1906 r., zaś stan surowy ukończono w 1912 r.
Podstawowe wymiary świątyni to: szerokość 19 m, długość 52 m, wysokość wież 75 m, wysokość nawy głównej 16,5 m.
Budowla jest trójnawowa o przekroju halowym ze sklepieniami krzyżowo-żebrowymi oraz z wydzielonym niższym prezbiterium. Imponująca jest fasada świątyni ozdobiona gotycką rozetą i zwieńczona dwoma wysokimi wieżami. Dodatkowo wysokość świątyni podkreślają wielostopniowe schody. Trzy wejścia prowadzą do poszczególnych naw. Nawy boczne są zakończone kaplicami.
Po zniszczeniach II wojny światowej odbudowę kościoła, a w szczególności wież, prowadzono pod kierunkiem prof. arch. Antoniego Karczewskiego.
Przed wizytą papieża Jana Pawła II w 1999 r. świątynię odrestaurowano, prezbiterium przebudowano i wstawiono nowe witraże, w tym witraż w rozecie fasady.
1903 r. - Zgoda władz carskich na budowę nowego kościoła udzielona ks. J. Scipio del Campo.
1906-1912 - Budowa kościoła w stylu neogotyckim.
1909-1913 - Zawieszenie pierwszych dzwonów na wieżach katedry.
1912 r. - Poświęcenie kościoła przez ks. J. Scipio del Campo.
1913 r. - Konsekracja kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.
1914-1928 - Budowa 30-głosowych organów przez Dominika Biernackiego.
1918 r. - Papież Benedykt XV powołał diecezję podlaską.
1919 r. - Erygowanie parafii przy kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.
1924 r. - Podniesienie kościoła do godności katedry i przeniesienie stolicy diecezji z Janowa Podlaskiego do Siedlec na mocy bulli papieża Piusa XI.
1939 r. - Zajęcie katedry przez hitlerowców i przeznaczenie jej na więzienie dla jeńców i magazyn wojskowy.
1941 r. - Pierwsza Msza św. w katedrze po jej odzyskaniu.
1944 r. - Zniszczenie kościoła podczas bombardowania miasta przez wojska radzieckie.
1948-1953 - Odbudowa kościoła po zniszczeniach wojennych, w tym wież.
1950 r. - Montaż dzwonu "Niepokalane Poczęcie" z 1909 r. i nowych dzwonów: "Ignacy" i "Julian" (sygnaturka).
1966 r. - Uroczystości milenijne 1000-lecia Chrztu Polski z udziałem Episkopatu Polski.
1999 r. - Wizyta papieża Jana Pawła II.