Kościół pw. św. Anny

Lubiel Nowy 13, 07-207 Lubiel Nowy

Szlak: Drewniane Skarby Mazowsza, pętla: Pętla ostrołęcka

  • Widok ogólny kościoła
  • Fasada kościoła
  • Elewacja boczna
  • Widok ogólny kościoła od strony prezbiterium
  • Wnętrze kościoła, widok na ołtarz główny
  • Wnętrze
  • Drewniana dzwonnica
  • Drzwi wejściowe kościoła
Następny

Komentarze i materiały użytkowników


Podziel się materiałami lub linkami do tego obiektu

Aby przesyłać materiały dotyczące obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Komentarze użytkowników 0

Twój komentarz będzie pierwszy. Zapraszamy Cię do wyrażenia swojej opinii!

Twój komentarz

Aby dzielić się opiniami nt poszczególnych obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Opis


Informacje podstawowe

województwo mazowieckie, powiat wyszkowski, gmina Rząśnik

diecezja łomżyńska, dekanat wyszkowski


Współrzędne GPSGPS: N 52.774351, E 21.418916


KalendarzWydarzenia

8 maja

Odpust - św. Stanisława

Kościół pw. św. Anny  - Lubiel Nowy

26 lipca

Odpust - św. Anny

Kościół pw. św. Anny  - Lubiel Nowy

HistoriaHistoria

Poznając piękno Puszczy Białej warto nieco odbić od głównego szlaku (łączącego Wyszków z Pułtuskiem lub Ostrowią Mazowiecką), aby w całej okazałości zobaczyć jeden z nielicznych kościołów transeptowych, jakie pod koniec …


ArchitekturaArchitektura

Patrząc na świątynię w Nowym Lubielu warto pamiętać, że jest ona jednym z pięciu zachowanych do dzisiaj na terenie Mazowsza kościołów transeptowych, wznoszonych na terenie Kurpi pod koniec XIX w. …

ZabytkiZabytki

Ponieważ kościół od wschodu nie posiada kruchty głównej, dlatego do jego wnętrza wchodzimy bezpośrednio przez drzwi główne. Ukazuje się nam jednoprzestrzenne wnętrze, przekryte wspólnym dla nawy i prezbiterium stropem płaskim …


W otoczeniuW otoczeniu

Teren przykościelny otoczony jest murowanym z cegły, ażurowym ogrodzeniem, posadowionym na wysokiej, kamiennej podmurówce. Na jego teren prowadzą trzy wejścia: od wschodu ceglana brama główna z dwiema furtkami po bokach, …


Daty historyczneDaty historyczne

XVI-XVIII w. - Istniejąca już wówczas wieś znajduje się w posiadaniu rodziny Nowodworskich.
1547 r. - 24 maja dzięki staraniom Anny Nowodworskiej, przywilej na budowę kościoła parafialnego wydaje w …

Na szlakuNa szlaku

Kościół w Nowym Lubielu jest jednym z 11 obiektów usytuowanych na "pętli ostrołęckiej" Szlaku Architektury Drewnianej. W jego najbliższym sąsiedztwie znajdują się kolejne kościoły drewniane, należące do tej samej pętli:

  • Barcice …

Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.


Poznając piękno Puszczy Białej warto nieco odbić od głównego szlaku (łączącego Wyszków z Pułtuskiem lub Ostrowią Mazowiecką), aby w całej okazałości zobaczyć jeden z nielicznych kościołów transeptowych, jakie pod koniec XIX w. wznoszono zarówno na Kurpiach Białych, jak i Zielonych.

Już w XVI w. istniejąca wówczas wieś Lubiel znajdowała się w rękach rodziny Nowodworskich (taki stan utrzymał się do XVIII stulecia). Bez wątpienia najważniejszym momentem w dziejach Lubiela był rok 1547. Wówczas nie tylko została wydana przez króla Zygmunta I Starego w Krakowie zgoda na budowę kościoła (24 maja), ale także niecałe trzy miesiące później (9 września) została erygowana samodzielna parafia. Z macierzystej parafii Długosiodło wydzielił ją biskup płocki Andrzej Noskowski. W obu przypadkach nie obeszło się to bez udziału Anny Nowodworskiej, która przyczyniła się do fundacji parafii, a dzięki jej staraniom zdołano także uzyskać zgodę króla na budowę kościoła, którego powstanie zapewne również sfinalizowała.

Wzniesiona wówczas drewniana świątynia spłonęła 17 lipca 1775 r., a już dwa lata później na jej miejscu stanął drugi w kolejności kościół - jak podawała przeprowadzona w 1781 r. wizytacja - "o dwóch chórach, drewniany, w kwadrat". Jego fundatorem był jeden z kolejnych właścicieli Lubiela, podstoli różański Adam Nowodworski

Kościół przetrwał do 1890 r., kiedy miejscowy proboszcz, ks. Józef Dmochowski, przystąpił do budowy większej świątyni. Powstała ona w ten sposób, że istniejący do tej pory stary kościół obudowano ścianami i rozebrano dopiero wtedy, gdy nowa świątynia byłą już gotowa. Miało to miejsce dokładnie 9 listopada 1890 r.

Kościół szczęśliwie przetrwał obie wojny światowe, a ostatni jego remont przeprowadzono pod koniec lat 90. XX w. z inicjatywy ks. Wojciecha Goryszewskiego.

Patrząc na świątynię w Nowym Lubielu warto pamiętać, że jest ona jednym z pięciu zachowanych do dzisiaj na terenie Mazowsza kościołów transeptowych, wznoszonych na terenie Kurpi pod koniec XIX w. Ich cechą charakterystyczną jest budowa na planie krzyża łacińskiego, który powstaje przez skrzyżowanie nawy poprzecznej z nawą główną pod kątem prostym w miejscu, gdzie łączy się ona z prezbiterium. Kościoły te są także jednymi z największych świątyń, jakie wznoszono na Mazowszu.
 
Kościół w Nowym Lubielu jest budowlą odwrotnie orientowaną, a więc usytuowaną na osi zachód-wschód, z prezbiterium skierowanym w kierunku zachodnim. Podobnie, jak praktycznie wszystkie świątynie drewniane na Mazowszu, został wzniesiony w konstrukcji zrębowej, którą z zewnątrz oszalowano.
 
Korpus nawowy zbudowano na planie prostokąta, z zamkniętym prosto transeptem, otwartym na nawę. Prezbiterium, węższe od nawy głównej, zamknięte jest trójbocznie. Przy nim od południa dostawiono zakrystię, od północy składzik.
 
Nad korpusem nawowym i prezbiterium znajdują się oddzielne dachy dwuspadowe, a dach nad zakończeniem prezbiterium przechodzi w wielopołaciowy. Oddzielne dachy trójspadowe znajdują się nad ramionami transeptu, natomiast nad zakrystią i składzikiem możemy zobaczyć daszki dwupołaciowe. Wszystkie pokryte są blachą. Nad całością góruje - umieszczona na kalenicy w początkowej części nawy - ażurowa, kwadratowa wieża, zakończona ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę.

Ponieważ kościół od wschodu nie posiada kruchty głównej, dlatego do jego wnętrza wchodzimy bezpośrednio przez drzwi główne. Ukazuje się nam jednoprzestrzenne wnętrze, przekryte wspólnym dla nawy i prezbiterium stropem płaskim z zaskrzynieniami.

Elementy wyposażenia wnętrza:

  • Neobarokowy ołtarz główny (koniec XIX w.).
  • Dwa neobarokowe ołtarze boczne (koniec XIX w.).
  • Neobarokowa ambona (koniec XIX w.), umieszczona na południowej ścianie prezbiterium.
  • Chrzcielnica drewniana (XVII/XVIII w.).
  • Od wschodu rokokowy prospekt organowy, pochodzący z 2 poł. XVIII w., w nim umieszczone są organy wykonane prawdopodobnie na przełomie XIX i XX w.
  • Na zewnątrz, w fasadzie kościoła na uwagę zasługuje barokowy krucyfiks (datowany na XVIII w.), umieszczony w szczycie, ponad wejściem głównym.

Teren przykościelny otoczony jest murowanym z cegły, ażurowym ogrodzeniem, posadowionym na wysokiej, kamiennej podmurówce. Na jego teren prowadzą trzy wejścia: od wschodu ceglana brama główna z dwiema furtkami po bokach, bramka od zachodu i furtka od północy.

  • Na południowy-wschód od kościoła stoi drewniana dzwonnica, pochodząca z końca XIX w., która została wzniesiona na planie kwadratu o boku 5,30 m. Jej konstrukcję stanowią drewniane słupy, które wzmocniono ryglami i zastrzałami.Ściany z zewnątrz są oszalowane, w górnej części z każdej strony wycięto po dwa prostokątne otwory głosowe. Po remoncie, przeprowadzonym w 2009 r., zlikwidowano sterczynę wieńczącą dach namiotowy, zastępując ją blaszaną cebulką na ośmiobocznej podstawie, przez co zatracono proporcje budowli.
  • Poza terenem kościelnym, po drugiej stronie drogi zachowany jest drewniany budynek dawnej plebanii, wzniesiony w 1914 roku (według innej wersji ok. 1925 r.). Konstrukcji zrębowej (z widocznym węgłowaniem na "rybi ogon"), kryty dachem naczółkowym.
XVI-XVIII w. - Istniejąca już wówczas wieś znajduje się w posiadaniu rodziny Nowodworskich.
1547 r. - 24 maja dzięki staraniom Anny Nowodworskiej, przywilej na budowę kościoła parafialnego wydaje w Krakowie król Zygmunt I Stary.
1547 r. - 9 września parafię w Lubielu, pw. św. Stanisława biskupa, eryguje biskup płocki Andrzej Noskowski. Została ona wydzielona z parafii Długosiodło, a jej fundatorką była również Anna Nowodworska.
1775 r. - 17 lipca, po 228 latach istnienia, spłonęła pierwsza drewniana świątynia w Lubielu.
1776-1777 - Budowa nowego kościoła "o dwóch chórach, drewnianego, w kwadrat", wystawionego kosztem podstolego różańskiego Adama Nowodworskiego.
1827 r. - We wsi Lubiel jest 15 domów i 118 mieszkańców.
1884 r. - Miejscowa parafia należy do dekanatu pułtuskiego diecezji płockiej i liczy 3788 wiernych.
1890 r. - Miejscowy proboszcz ks. Józef Dmochowski przystąpił do budowy nowej i większej świątyni. Aby nie przerywać nabożeństw wznoszono ją, obudowując stary kościół. Dopiero gdy ściany nowego były już gotowe (9 listopada 1890 r.), przystąpiono do rozbierania istniejącej 113 lat świątyni.
1992 r. - Na podstawie bulli "Totus Tuus Poloniae populus" papieża Jana Pawła II parafia została wyłączona z diecezji płockiej i włączona do diecezji łomżyńskiej.
1996 r. - Początek remontu świątyni i dzwonnicy, przeprowadzonego w kolejnych latach pod kierunkiem ks. Wojciecha Goryszewskiego.
2006 r. - Parafia w Nowym Lubielu, którą tworzy 27 miejscowości, należy do dekanatu wyszkowskiego diecezji łomżyńskiej i liczy 2980 wiernych.

Kościół w Nowym Lubielu jest jednym z 11 obiektów usytuowanych na "pętli ostrołęckiej" Szlaku Architektury Drewnianej. W jego najbliższym sąsiedztwie znajdują się kolejne kościoły drewniane, należące do tej samej pętli:

  • Barcice - miejscowość położona 28 km na południowy-zachód od Nowego Lubiela (dojazd przez Rząśnik, Wyszków i Somiankę), z kościołem filialnym pw. św. Stanisława, pochodzącym z 1758 r.
  • Porządzie - miejscowość położona 9 km na południe od Nowego Lubiela (dojazd przez Rząśnik), z kościołem parafialnym pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus, pochodzącym z lat 1927-1930.
  •  Sokołowo Włościańskie - miejscowość położona 7 km na południowy-zachód od Nowego Lubiela (dojazd przez Cygany), z kościołem parafialnym pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, pochodzącym z 1682 r.

oraz obiekt należący do "pętli ciechanowskiej":

  • Gąsiorowo - miejscowość położona 35 km na południowy-zachód od Nowego Lubiela (dojazd przez Rząśnik i Pułtusk), z kościołem filialnym pw. św. Mikołaja, pochodzącym z 1792 r.