Sanktuarium Maryjne Matki Bożej Górskiej i św. Antoniego

Ks. Zygmunta Sajny 2, 05-530 Góra Kalwaria

Szlak: Sakralne Perły Mazowsza, pętla: Pętla południowa

  • Widok ogólny kościoła
  • Fasada kościoła
  • Wejście główne do kościoła
  • Ołtarz główny
  • Fasada kościoła
  • Fasada kościoła
  • Widok na fasadę i elewację boczną kościoła
Następny

Komentarze i materiały użytkowników


Podziel się materiałami lub linkami do tego obiektu

Aby przesyłać materiały dotyczące obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Komentarze użytkowników 0

Twój komentarz będzie pierwszy. Zapraszamy Cię do wyrażenia swojej opinii!

Twój komentarz

Aby dzielić się opiniami nt poszczególnych obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Opis


Informacje podstawowe

województwo mazowieckie, powiat piaseczyński, gmina Góra Kalwaria

archidiecezja warszawska, dekanat czerski


Współrzędne GPSGPS: N 51.981314, E 21.220307

Telefon227272190


KalendarzWydarzenia

13 czerwca

Odpust - św. Antoniego

Sanktuarium Maryjne Matki Bożej Górskiej i św. Antoniego - Góra Kalwaria

8 grudnia

Odpust - Niepokalanego Poczęcia NMP i święto patronalne księży Marianów

Sanktuarium Maryjne Matki Bożej Górskiej i św. Antoniego - Góra Kalwaria

HistoriaHistoria

Pierwszy znany dokument dotyczący kościoła w Górze wystawił biskup poznański Boguchwał II w 1252 r. Zgodnie z zapisem w Kodeksie Wielkopolskim z 1406 r. kościół ten należał do archidiakonatu warszawskiego, …


ArchitekturaArchitektura

Zespół kościelno-klasztorny fundacji marszałka wielkiego koronnego Franciszka Bielińskiego został wzniesiony w stylu barokowym według projektu nadwornego włoskiego architekta polskich królów Jakuba Fontany (1710-1773), w którego dorobku jest m.in. kościół pw. …


ZabytkiZabytki

  • Wystrój wnętrza z 2. poł. XVIII w. jest barokowy z licznymi aniołkami na gzymsach i rogach ołtarzy.
  • W ołtarzu głównym znajduje się cudowny obraz "Matka Boża Górska" z 2. poł. XVII …

W otoczeniuW otoczeniu

  • Otaczający dziedziniec kościoła mur z wykonaną artystycznie bramą.
  • Figura Matki Bożej Niepokalanej. - pośrodku dziedzińca
  • Przylegający do kościoła klasztor zbudowany na rzucie litery L, z rozległym ogrodzonym ogrodem. Przy murze ogrodu, od …

Daty historyczneDaty historyczne

1252 r. - Pierwsza historyczna wzmianka o wsi Góra.

1406 r. - Włączenie Góry do archidiakonatu warszawskiego.

1603 r. - Wzmianka o drewnianym kościele pw. NMP Wniebowziętej w najstarszych …


Na szlakuNa szlaku

  • Zamek książąt mazowieckich i kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Czersku. 
  • Sanktuarium Matki Bożej Pieczyskiej w Pieczyskach.
  • Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Jasieńcu.
  • Sanktuarium Matki Bożej Lewiczyńskiej w Lewiczynie.

Szlak " Sakralne Perły Mazowsza" to pierwszy etap prezentacji najcenniejszych obiektów sakralnych na Mazowszu. Znajdą się na nim zarówno zabytki tej klasy, co katedra w Płocku, jak i sanktuarium w Loretto, czy kaplica w Choszczówce, związana ze sługa Bożym kard. Stefanem Wyszyńskim. O ich znaczeniu decydują zarówno walory historyczne, jak i religijne - wiele z nich to interesujące miejsca pielgrzymkowe lub związane z wybitnymi postaciami polskiego życia religijnego i patriotycznego.

Pierwszy znany dokument dotyczący kościoła w Górze wystawił biskup poznański Boguchwał II w 1252 r. Zgodnie z zapisem w Kodeksie Wielkopolskim z 1406 r. kościół ten należał do archidiakonatu warszawskiego, natomiast w późnym średniowieczu cieszył się przywilejem czterdziestu dni odpustu w święta maryjne, co zostało potwierdzone przez biskupów Andrzeja Bnińskiego w 1460 r. i Wincentego Wirzbiętę w 1472 r. W dokumentach w Archiwum Archidiecezji Poznańskiej z przełomu XVI i XVII w. jest wzmianka o ufundowaniu przez właścicieli wsi Mikołaja i Konstantego Górskich drewnianego kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej.

W 1657 r. wojska Rakoczego zniszczyły kościół i wieś Góra, którą w 1666 r. nabył biskup poznański Stefan Wierzbowski (1620-1687) z zamiarem założenia kalwarii na wzór Kalwarii Zebrzydowskiej. W 1670 r. powstało miasto Nowa Jerozolima. Biskup Stefan Wierzbowski przeniósł siedzibę parafii do nowo wybudowanego kościoła pw. Świętego Krzyża w Kalwarii i przekazał ją księżom filipinom. W 1683 r. parafię objęli księża komuniści, zwani bartoszkami, zaś odbudowany drewniany kościół przejęli bernardyni. W 1756 r. drewniany kościół bernardynów został spalony.

Obecny kościół pobernardyński został zbudowany w latach 1756-1760. Świątynię ufundował marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński (1683-1766) dla uczczenia pamięci swej żony Doroty.

Wraz z upadkiem I Rzeczypospolitej skończył się okres świetności Nowej Jerozolimy. W okresie zaborów miasto otrzymało nazwę Góra Kalwaria. W 1864 r. nastąpiła kasata klasztoru bernardynów za udział zakonników w powstaniu styczniowym. W 1897 r. kościół pobernardyński pw. Niepokalanego Poczęcia NMP został kościołem parafialnym. W 1952 r. Prymas Stefan Wyszyński przekazał parafię i kościół księżom marianom, którzy przywrócili do dawnej świetności zarówno świątynię jak i inne obiekty sakralne w Górze Kalwarii.


Zespół kościelno-klasztorny fundacji marszałka wielkiego koronnego Franciszka Bielińskiego został wzniesiony w stylu barokowym według projektu nadwornego włoskiego architekta polskich królów Jakuba Fontany (1710-1773), w którego dorobku jest m.in. kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Jasieńcu i fasada bazyliki Świętego Krzyża w Warszawie.

Na teren kościoła prowadzi artystycznie wykonana brama. Cztery kamienne figury z XVIII w. nad bramą przedstawiają świętych franciszkańskich: Bernardyna Sieneńskiego, Antoniego Padewskiego, Franciszka z Asyżu i Jana Kapistrana. Na osi bramy i kościoła stoi figura Matki Bożej Niepokalanej.

Najbardziej rozbudowana architektonicznie jest fasada świątyni, jej dwie kondygnacje wieńczy szczyt z krzyżem na osi budowli. W szczycie znajduje się duże okno przeszklone szkłem białym i brązowym. Brązowe - ma formę krzyża. Nad nim jest umieszczony zegar. Szczyt posiada charakterystyczne dla baroku gzymsy, obramowania, pilastry i spływy zakończone kwiatonami. Środkowa część fasady jest oddzielona od szczytu dwoma poziomymi gzymsami z pasmem środkowym i posiada trzy otwory okienne, przez które światło słoneczne wpada do trzech naw. Pod środkowym oknem znajdują się drzwi z ozdobnym portalem, prowadzące do nawy głównej. Również drzwi do naw bocznych posiadają ozdobny portal. Dwie pary pilastrów toskańskich dzielą fasadę na trzy pola z płycinami i gzymsami.

Na pamiątkę odnowienia świątyni (1848 r.) jej fronton dodatkowo zdobi kamienna tablica z łacińskim napisem: Vota mea Domino reddam coram omni populo Eius ("Wypełnię me śluby dla Pana przed całym Jego ludem"). Wnętrze świątyni jest barokowe, trójnawowe, w formie bazylikowej z prezbiterium, zakrystią i chórem zakonnym.


  • Wystrój wnętrza z 2. poł. XVIII w. jest barokowy z licznymi aniołkami na gzymsach i rogach ołtarzy.
  • W ołtarzu głównym znajduje się cudowny obraz "Matka Boża Górska" z 2. poł. XVII w., figury św. Apostołów Piotra i Pawła oraz wizerunek św. Rocha.
  • Obrazy pędzla Szymona Czechowicza lub jego szkoły: "Wizja św. Franciszka", "Św. Antoni Padewski" (w ołtarzach w lewej bocznej nawie) oraz "Święta Rodzina" i "Ofiarowanie w świątyni" (w prawej bocznej nawie).
  • Rokokowa ambona z 2. poł. XVIII w.
  • Chrzcielnica z XVII w.
  • Barokowe stacje Drogi krzyżowej.
  • Sarkofag z czarnego marmuru z relikwiami św. Waleriana męczennika, pobranymi z katakumb św. Pryscylli w Rzymie, które bp Stefan Wierzbowski sprowadził w 1672 r. do Góry i ustanowił świętego patronem Ziemi Czerskiej. Na sarkofagu znajduje się Pieta z 1. poł. XVI w.
  • Tablica poświęcona proboszczowi tutejszej parafii, bł. Zygmuntowi Sajnie (1897-1940), zamordowanemu przez hitlerowców w Puszczy Kampinoskiej k. Palmir, którego 13 czerwca 1999 r. Jan Paweł II beatyfikował wraz ze 107 innymi męczennikami "Golgoty Zachodu".
  • Tablica poświęcona poległemu w 1943 r. mjr. Dyonizemu Błaszczyńskiemu, komendantowi obwodu AK "Wola".
  • Intarsjowane meble z XVIII w. - w zakrystii
  • Kopie portretów przedstawiających: fundatora miasta - bp. Stefana Wierzbowskiego, fundatora kościoła - marszałka wielkiego koronnego Franciszka Bielińskiego, założyciela zakonu marianów - o. Stanisława Papczyńskiego oraz założyciela sióstr eucharystek i odnowiciela księży marianów - bp. Jerzego Matulewicza. - w zakrystii
  • Obraz przedstawiający Maryję z Guadalupe (szkoła hiszpańska XVII w.). - w kapitularzu za ołtarzem głównym
  • Drewniana Pieta z XIV w. - kaplica zakonna w klasztorze
  • Strzeliste krużganki i refektarz. - kaplica zakonna w klasztorze

  • Otaczający dziedziniec kościoła mur z wykonaną artystycznie bramą.
  • Figura Matki Bożej Niepokalanej. - pośrodku dziedzińca
  • Przylegający do kościoła klasztor zbudowany na rzucie litery L, z rozległym ogrodzonym ogrodem. Przy murze ogrodu, od strony skarpy wiślanej, znajduje się murowana i otynkowana barokowa kaplica św. Antoniego. W jej neorokokowym wnętrzu znajdują się pochodzące z XVIII w. barokowe: figura św. Antoniego oraz relikwiarz w kształcie ręki z relikwiami tego świętego. W pobliżu kaplicy - poza ogrodzeniem - znajduje się źródełko św. Antoniego, które według podania miało wytrysnąć w miejscu, gdzie postawiono wydobytą z Wisły cudowną figurę świętego.
  • Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego "Na Górce".
  • Kościół pw. Wieczerzy Pańskiej na Mariankach.
  • Ustawiony w 2001 r. przy wjeździe do miasta 18-metrowy Krzyż jubileuszowy-wotum wdzięczności mieszkańców za opiekę Opatrzności Bożej nad miastem.

1252 r. - Pierwsza historyczna wzmianka o wsi Góra.

1406 r. - Włączenie Góry do archidiakonatu warszawskiego.

1603 r. - Wzmianka o drewnianym kościele pw. NMP Wniebowziętej w najstarszych dokumentach zachowanych w Archiwum Archidiecezji Poznańskiej.

1657 r. - Zniszczenie kościoła i wsi Góra przez wojska Rakoczego z Siedmiogrodu.

1666 r. - Nabycie wsi Góra przez bp. Stefana Wierzbowskiego z zamiarem założenia kalwarii na wzór Kalwarii Zebrzydowskiej.

1670 r. - Powstanie miasta Nowa Jerozolima.

1756 r. - Zniszczenie przez pożar drewnianego kościoła bernardynów.

1756-1560 - Budowa nowego murowanego kościoła fundacji Franciszka Bielińskiego.

1798 r. - Włączenie parafii do nowo powstałej archidiecezji warszawskiej.

1864 r. - Kasata klasztoru bernardynów za udział zakonników w powstaniu styczniowym.

1897 r. - Ustanowienie kościoła pobernardyńskiego kościołem parafialnym pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.

1940 r. - Rozstrzelanie proboszcza parafii ks. Zygmunta Sajny przez hitlerowców w Palmirach.

1952 r. - Księża marianie obejmują parafię i kościół.

1987 r. - Obraz "Matka Boża Pocieszenia" wraca do głównego ołtarza.

1999 r. - Beatyfikacja ks. Zygmunta Sajny i 107 innych męczenników "Golgoty Zachodu".

2001 r. - Wzniesienie Krzyża jubileuszowego.


  • Zamek książąt mazowieckich i kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Czersku. 
  • Sanktuarium Matki Bożej Pieczyskiej w Pieczyskach.
  • Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Jasieńcu.
  • Sanktuarium Matki Bożej Lewiczyńskiej w Lewiczynie.