Szlak " Sakralne Perły Mazowsza" to pierwszy etap prezentacji najcenniejszych obiektów sakralnych na Mazowszu. Znajdą się na nim zarówno zabytki tej klasy, co katedra w Płocku, jak i sanktuarium w Loretto, czy kaplica w Choszczówce, związana ze sługa Bożym kard. Stefanem Wyszyńskim. O ich znaczeniu decydują zarówno walory historyczne, jak i religijne - wiele z nich to interesujące miejsca pielgrzymkowe lub związane z wybitnymi postaciami polskiego życia religijnego i patriotycznego.

Historia Sanktuarium Matki Bożej Jazłowieckiej jest ściśle związana z bł. Marceliną Darowską, założycielką zgromadzenia zakonnego sióstr niepokalanek, z figurą Matki Bożej dłuta Tomasza Oskara Sosnowskiego oraz z dziejami 14 Pułku Ułanów, który 11 lipca 1919 r. odniósł zwycięstwo w bitwie pod Jazłowcem.

W 1863 r. w opuszczonym pałacu przy kresowej twierdzy w Jazłowcu na Podolu (wówczas zabór austriacki) powstał pierwszy klasztor sióstr niepokalanek. Dla tego klasztoru na prośbę m. Marceliny Darowskiej Tomasz Oskar Sosnowski wyrzeźbił w marmurze karraryjskim posąg Matki Bożej Niepokalanej. 10 sierpnia 1883 r. figurę poświęcił abp Zygmunt Szczęsny Feliński.

Podczas bombardowań Jazłowca w czasie I wojny światowej klasztor nie został zniszczony. W bitwie na polach jazłowieckich w lipcu 1919 r. 14 Pułk Ułanów stoczył zwycięską bitwę z bolszewikami i na pamiątkę tego zwycięstwa ułani zostali nazwani Ułanami Jazłowieckimi. Siostry niepokalanki i ich wychowanki oraz ułani rozsławili wizerunek Pani Jazłowieckiej. Uwieńczeniem rozwoju tego kultu była papieska koronacja, której 9 lipca 1939 r. w imieniu Ojca Świętego dokonał kard. August Hlond, Prymas Polski.

W maju 1946 r. siostry niepokalanki - zmuszone do opuszczenia Jazłowca, który wówczas znalazł się poza granicami Polski - przewiozły cudowny posąg do założonego w 1908 r. klasztoru w Szymanowie. Jego sprowadzenie do Szymanowa zawdzięczamy s. Mariannie Budzik, której radzieccy saperzy i miejscowa ludność pomogła w transporcie posągu z Jazłowca do Polski. Kard. August Hlond jako pierwszy pielgrzym 25 czerwca 1946 r. przywitał Panią Jazłowiecką w Szymanowie. Ponad pół wieku posąg znajdował się w klasztornej kaplicy mieszczącej się w pałacu. W lipcu 2002 r. zakończono budowę i poświęcono nowe sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Jazłowieckiej i bł. Marceliny Darowskiej.

Serce sanktuarium, figura Matki Bożej Niepokalanej, znajduje się w nowej kaplicy wybudowanej w latach 1999-2002 r. według projektu architekta Konrada Kuczy Kuczyńskiego, który zaprojektował, m.in. kościół Nawrócenia św. Pawła i kościół Dobrego Pasterza w Warszawie. Współczesna budowla z niewielkimi okienkami przypomina twierdzę nawiązującą do twierdzy kresowej w Jazłowcu na Podolu. Jednocześnie kaplica została zbudowana dla figury Matki Bożej Niepokalanej, którą wierni nazywają twierdzą chroniącą od wszelkich nieszczęść. Kamień węgielny pod Sanktuarium poświęcił papież Jan Paweł II w Krośnie 9 czerwca 1997 r.

Przy kaplicy znajduje się mniejsza - bł. m. Marceliny Darowskiej oraz bł. sióstr męczennic: Ewy od Opatrzności Noiszewskiej i Marty od Jezusa Wołowskiej, obok zaś - sala pamięci 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich.

Kaplica jest połączona z pochodzącym z końca XIX w. pałacem w stylu neorenesansowo-klasycystycznym, zbudowanym dla rodziny Lubomirskich prawdopodobnie według projektu Konstantego Wojciechowskiego. Na początku XX w. pałac został rozbudowany i przystosowany do potrzeb sióstr niepokalanek, które prowadzą tu liceum z internatem dla dziewcząt.

W elewacji frontowej znajdują się trzy ryzality. Środkowy jest poprzedzony portykiem o czterech filarach, które podtrzymują taras pierwszego piętra, i zwieńczony kartuszem z herbem Szreniawa - rodziny Lubomirskich.

• Figura Matki Bożej Niepokalanej z XIX w., otoczona wotami i lancami ułańskimi. Statua Pani Jazłowieckiej jest dziełem polskiego rzeźbiarza Tomasza Oskara Sosnowskiego, profesora Akademii św. Łukasza w Rzymie, który wyrzeźbił pięć takich samych posągów Niepokalanej.
• Droga krzyżowa wykonana przez prof. Stanisława Rodzińskiego z Krakowa.
• W grudniu 1990 r. Sanktuarium Matki Bożej Jazłowieckiej wzbogaciło się o jeszcze jeden niezwykle cenny obiekt: ołtarz polowy 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich. Ołtarz ma formę tryptyku. Malowidło wykonano techniką olejną na trzech deskach zespolonych zawiasami. Tworzy to zamykaną do środka całość dostosowaną do transportu i sprawnego rozstawiania w warunkach terenowych. Twórcą ołtarza-tryptyku był ówczesny podchorąży Stanisław Mikuła, lwowski artysta malarz, autor licznych obrazów olejnych o tematyce religijnej. Spod jego pędzla wyszły również polichromie i witraże w wielu kościołach na terenie Małopolski. Ołtarz powstał i został poświęcony w 1941 r. w Szkocji, gdzie stacjonowali ułani jazłowieccy. Po zakończeniu II wojny światowej ołtarz stał się jednym z najcenniejszych eksponatów jazłowieckiej izby pamięci w Londynie. Do Polski przywiózł go kpt. Witold Gedroyć, prezes Związku Artylerzystów Konnych na Obczyźnie.
• Ułańskie szable, lance, siodło i umundurowanie oraz fotografie 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich. - w sali poświęconej Pułkowi
• Kopia obrazu gotyckiego namalowanego ok. 1510 r., przedstawiającego Matkę Bożą Bolesną z Chrystusem.

• Pałac otoczony parkiem krajobrazowym z licznymi pomnikami przyrody. Znajduje się tu m.in.: dąb szypułkowy, jesion wyniosły, lipa drobnolistna i buk zwyczajny. Ciekawostką jest fontanna z końca XVIII w. z blaszaną misą w kształcie muszli i cokołem ozdobionym meandrem. Jest to jedyny zabytek tego rodzaju w Polsce.
• Katakumby na terenie klasztornym - miejsce wiecznego spoczynku sióstr niepokalanek.
• Barokowy kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP. - w pobliżu klasztoru

1857 r. - Założenie zgromadzenia zakonnego sióstr niepokalanek w Rzymie.

1863 r. - Powstanie pierwszej placówki sióstr niepokalanek w Jazłowcu na Podolu.

1883 r. - Poświęcenie figury Niepokalanej, patronki zgromadzenia.

1907 r. - Powstanie kolejnej placówki sióstr niepokalanek - w Szymanowie.

1919 r. - Zwycięstwo 14 Pułku Ułanów w bitwie pod Jazłowcem.

1930 r. - Abp Bolesław Twardowski zatwierdza tytuł: Najświętsza Maryja Panna Jazłowiecka i wezwanie: Pani nasza Jazłowiecka, módl się za nami (300 dni odpustu).

1939 r. - Koronacja papieska figury Matki Bożej Jazłowieckiej.

1946 r. - Siostry niepokalanki opuszczają Jazłowiec i przewożą cudowny posąg do Szymanowa.

1989 r. - Uroczyste obchody 50. rocznicy koronacji NMP Jazłowieckiej pod przewodnictwem Prymasa Józefa Glempa.

1996 r. - Beatyfikacja m. Marceliny Darowskiej (1827-1911) założycielki Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP.

1999 r. - Beatyfikacja sióstr męczennic: Ewy Noiszewskiej i MartyWołowskiej.

2002 r. - Poświęcenie nowego Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Jazłowieckiej.

• Sanktuarium Matki Bożej Świętorodzinnej w Miedniewicach.
• Sanktuarium Matki Bożej Niepokalanej i św. Maksymiliana Kolbego w Niepokalanowie.