Kościół pw. św. Kazimierza Królewicza

Rynek Nowego Miasta 2, 00-229 Warszawa

Szlak: Bijące Serce Historii, pętla: Święci patroni polscy II

  • Widok ogólny
  • Widok ogólny
  • Pomnik św. Benedykta
Następny

Komentarze i materiały użytkowników


Podziel się materiałami lub linkami do tego obiektu

Aby przesyłać materiały dotyczące obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Komentarze użytkowników 0

Twój komentarz będzie pierwszy. Zapraszamy Cię do wyrażenia swojej opinii!

Twój komentarz

Aby dzielić się opiniami nt poszczególnych obiektów trzeba być zalogowanym!
LogowanieZaloguj się

Opis

Informacje podstawowe

województwo mazowieckie, powiat warszawski, gmina Śródmieście

archidiecezja warszawska, dekanat staromiejski

Współrzędne GPSGPS: N 52.253056, E 21.008611

Telefon228314962

Emailsakramentki@gmail.com

KalendarzWydarzenia

4 marca

odpust - św. Kazimierza

Kościół pw. św. Kazimierza Królewicza - Warszawa

11 lipca

odpust - św. Benedykta

Kościół pw. św. Kazimierza Królewicza - Warszawa

16 listopada

odpust - Matki Bożej Ostrobramskiej

Kościół pw. św. Kazimierza Królewicza - Warszawa
Spotkanie Wilnian

HistoriaHistoria

Przed odsieczą wiedeńską w 1683 r. królowa Maria Kazimiera złożyła przyrzeczenie sprowadzenia do Polski Mniszek Benedyktynek od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu, zgomadzenia kontemplacyjno-klauzurowego. Dla mniszek przybyłych do …

Pokaż całość Maximise

ArchitekturaArchitektura

Tylman z Gameren wybrał dla swego projektu założenie budowli centralnej nakrytej kopułą jako najdoskonalszej formy, która symbolizuje nieskończoność, Boga i ład kosmiczny. Można też przyjąć, że forma założenia architektonicznego jest …
Pokaż całość Maximise

ZabytkiZabytki

  • Lewy ołtarz boczny z polichromowaną rzeźbą św. Józefa z XVIII w., która nie pochodzi z kościoła sióstr sakramentek (została odnaleziona po wojnie na terenie klasztoru). 
  • Fragment głowy anioła ze zniszczonego ołtarza głównego.- nad …
Pokaż całość Maximise

W otoczeniuW otoczeniu

Do kościoła św. Kazimierza przylega:

  • Klasztor sióstr benedyktynek-sakramentek oraz ogród niedostępny dla zwiedzających. Dostępna jest jedynie mównica, gdzie można porozmawiać z siostrą benedyktynką i zaopatrzyć się w komunikanty i opłatki produkowane …
Pokaż całość Maximise

Daty historyczneDaty historyczne

1687 r. - Przybycie 14 zakonnic drogą morską z Francji przez Gdańsk do Warszawy.
4 czerwca 1688 r. - Akt erekcyjny klasztoru wydany przez bp.Witwickiego, w którym zamiast oficjalnej nazwy Benedyktynki …
Pokaż całość Maximise

Na szlakuNa szlaku

Na szlaku Nowego Miasta znajdują się:

  • Kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP, ul. Przyrynek 2
  • Kościół rektorski pw. św. Benona (redemptorystów), ul. Piesza 1 
  • Kościół rektorski pw. Stygmatów św. Franciszka (franciszkanów), ul. Zakroczymska
  • Kościół …

Pokaż całość Maximise
Bijące Serce Historii to zbiór tras i proponowanych sposobów zwiedzania warszawskich kościołów. Nazwa szlaku  wyraża przekonanie, że w warszawskich kościołach zapisana została historia stolicy i Polski.

W pierwszej fazie tej części projektu "Skarbiec Mazowiecki" proponujemy zwiedzanie 48 świątyń, uwzględniają one podstawowe kategorie zwiedzania, np."  kościoły wotywne, świątynie związane z kapłańską drogą bł. ks. Jerzego Popiełuszki, kościoły Traktu Królewskiego a także miejsca związane z bł. Janem Pawełem II.

Przed odsieczą wiedeńską w 1683 r. królowa Maria Kazimiera złożyła przyrzeczenie sprowadzenia do Polski Mniszek Benedyktynek od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu, zgomadzenia kontemplacyjno-klauzurowego. Dla mniszek przybyłych do Warszawy w 1687 r. odkupiła pałac Kotowskich na Nowym Mieście. Prace adaptacyjne pałacu na potrzeby klasztoru oraz budowę kościoła powierzyła Tylmanowi z Gameren. W dniu 4 czerwca1688 r. zakonnice objęły klasztor i kościół. W akcie erekcyjnym pojawiła się po raz pierwszy nazwa zgromadzenia "sakramentki". 


Dzieje kościoła są nierozerwalnie związane z historią klasztoru. Budowa kościoła miała miejsce w latach 1668-1692. W dniu 16 czerwca 1715 r. biskup poznański Michał Bartłomiej Tarło dokonał jego konsekracji. 

Zgodnie z życzeniem fundatorki zakonnice otworzyły szkołę dla dziewcząt. Uczennice pochodziły głównie z rodzin szlacheckich, najbardziej znane to Maria Konopnicka i Eliza Orzeszkowa. 

 

W XVIII w. wprowadzono tu po raz pierwszy w Polsce publiczną adorację Najświętszego Sakramentu. Miały tu również miejsce uroczyste konsekracje biskupów. Do licznych protektorów klasztoru należał bp Józef Andrzej Załuski. 

 

W 1865 r. ukaz carski w wyniku represji popowstaniowych zamknął pensję i zakazał nowych powołań. Klasztor podupadł. 

 

Mimo odzyskania przez Polskę niepodległości sytuacja klasztoru nie uległa poprawie. Powstał nawet projekt przekazania go innemu zgromadzeniu. Otwarcie opłatkarni w 1924 r. - za radą abp. Kakowskiego oraz za rządów przeoryszy Janiny Jadwigi Byszewskiej - poprawiło byt klasztoru. Podczas powstania warszawskiego na potrzeby szpitala otwarto klauzurę i krypty kościoła. W dniu 31 sierpnia 1944 r. w wyniku bombardowania został zniszczony klasztor i kościół, pod którego gruzami zginęły setki osób wraz z siostrami. 

 

Po wojnie zakonnice wróciły i odbudowały swoją siedzibę wraz z kościołem. W 1952 r. kościół został oddany do użytku, a w dniu 19 maja 1975 r. Prymas Stefan Wyszyński dokonał jego konsekracji.

 

Tylman z Gameren wybrał dla swego projektu założenie budowli centralnej nakrytej kopułą jako najdoskonalszej formy, która symbolizuje nieskończoność, Boga i ład kosmiczny. Można też przyjąć, że forma założenia architektonicznego jest związana z charakterem zakonu kontemplacyjnego, który został powołany do wieczystej adoracji Najświętszego Sakramentu, stąd nawiązanie bryły świątyni do średniowiecznego przedstawienia tabernakulum. 
Budowla na planie krzyża greckiego, którego ramiona od zewnątrz są zamknięte portykami. Część wysunięta przed bryłę budynku, która zawiera główne wejście, jest przykryta dwuspadowym daszkiem z trójkątnym szczytem od frontu. W trójkątnych szczytach umieszczono herby fundatorów: rodu Sobieskich - Janina i królowej Marysieńki - d'Arqhien. Portyki  i mury kościoła dekorują pilastry osadzone na wysokich cokołach. Smukłe i prześwietlone wnętrze stanowi jednorodną całość. Efekt tak oświetlonego wnętrza został osiągnięty dzięki różnej wysokości okien umieszczonych w dwusegmentowym tamburze (podstawa kopuły). 
Ośmioboczna kopuła  nakryta latarnią dominuje nad wnętrzem. Płytkie, jednoprzęsłowe ramiona krzyża zostały nakryte sklepieniem kolebkowym, natomiast zespół czterech powiązanych ze sobą arkad nad wejściami do ramion krzyża tworzy formę przypominającą antyczne łuki triumfalne. W pierwotnym projekcie ściany, a szczególnie wnętrze kopuły, miały mieć dekorację stiukową, ostatecznie wnętrze pokryto malowidłami przypisywanymi Augustynowi Locciemu. 
 
W czasie powstania warszawskiego kościół został całkowicie zburzony. Jego odbudową kierowała architekt Maria Zachwatowicz przy współpracy siostry sakramentki Michaeli Walickiej. 
 
Centralny punkt ołtarza głównego stanowi dekorowany prześwit, w którym umieszcza się monstrancję. W prezbiterium znajduje się kuta krata oddzielająca część klasztorną, za którą siostry klauzurowe uczestniczą we Mszy św. Na ścianach umieszczono wykute w białym marmurze płaskorzeźby przedstawiające: patrona kościoła - św. Kazimierza (pod nią relikwiarz), św. Benedykta i św. Scholastykę.

  • Lewy ołtarz boczny z polichromowaną rzeźbą św. Józefa z XVIII w., która nie pochodzi z kościoła sióstr sakramentek (została odnaleziona po wojnie na terenie klasztoru). 
  • Fragment głowy anioła ze zniszczonego ołtarza głównego.- nad wejściem do zakrystii
  • Nagrobek księżnej Marii Karoliny z Sobieskich de Boulion, ufundowany w 1794 r. przez wykonawców testamentu księżnej zmarłej w Żółkwi, a pochowanej w kościele sakramentek, będący najcenniejszym, zrekonstruowanym zabytkiem. Biskup Andrzej Stanisław Załuski i wojewoda wileński Michał Kazimierz Radziwiłł, zwany Rybeńko, są autorami programu ikonograficznego tego nagrobka. Jest on dziełem Lorenzo Mattieliego z Vicenzy, którego zalicza się do najwybitniejszych późnobarokowych warszawskich rzeźbiarzy nagrobnych 2. poł. XVIII w. Pochylona postać kobieca nad przełamaną tarczą z herbem Sobieskich symbolizuje koniec tej linii rodu po bezpotomnej  śmierci  wnuczki Jana III Sobieskiego. Godło Polski i Litwy świadczy o "królewskości" rodu Sobieskich. Drugi, nieodrestaurowany nagrobek Marii Józefy z Wesslów, żony królewicza Konstantego Sobieskiego, miał skromniejszą dekorację, jednakże posiadał symbole rodowe zmarłej. Zachowane fragmenty tego nagrobka to dwa putta umieszczone w mauzoleum ofiar powstania warszawskiego. 

Do kościoła św. Kazimierza przylega:

  • Klasztor sióstr benedyktynek-sakramentek oraz ogród niedostępny dla zwiedzających. Dostępna jest jedynie mównica, gdzie można porozmawiać z siostrą benedyktynką i zaopatrzyć się w komunikanty i opłatki produkowane w tym klasztorze. 
  • W najbliższym otoczeniu kościoła znajdują się pomniki św. Benedykta i św. Klemensa Hofbauera, zwanego Dworzakiem. 



1687 r. - Przybycie 14 zakonnic drogą morską z Francji przez Gdańsk do Warszawy.
4 czerwca 1688 r. - Akt erekcyjny klasztoru wydany przez bp.Witwickiego, w którym zamiast oficjalnej nazwy Benedyktynki od Nieustającej Adoracji użyto nazwy sakramentki.
27 czerwca 1688 r. - Uroczyste wprowadzenie mniszek do wybudowanej dla nich siedziby.
16 czerwca 1715 r. - Konsekracja kościoła dokonana przez biskupa poznańskiego Michała Bartłomieja Tarło. 
1730-1745 - Liczne powołania podczas rządów przeoryszy Marii Kazimiery Potockiej.
XVIII w. - Rozbudowa i  wyposażenie wnętrza świątyni: ambona, organy, wymiana tabernakulum, uzupełnione o tron eucharystyczny (obecnie w Muzuem Narodowym).
1794 r. - Konfiskata majątku klasztoru podczas insurekcji kościuszkowskiej.
1807 r. - Roczny pobyt sakramentek w klasztorze sióstr wizytek, których klasztor przeznaczono na szpital wojskowy.
1865 r. - Ukaz carski o zamknięciu szkoły i zakazie nowych powołań, konfiskata klasztornego majątku.
1905 r. - Ukaz tolerancyjny cara Mikołaja II częściowo przywraca możliwość przyjmowania kandydatek.
1915 r. - Niemieckie wojska okupacyjne dokonują grabieży mienia kościelnego i klasztornego, m.in. piszczałek organowych.
Po I wojnie światowej - Znacząca pomoc materialna zagranicznych klasztorów. 
1924 r. - Decyzja o przyznaniu zakonnicom miesięcznych pensji, otwarcie opłatkarni za radą abp. Kakowskiego.
1927 r. - Przybycie z klasztoru benedyktynek w Staniątkach Janiny Jadwigi Byszywskiej, która staje na czele zgromadzenia.
31 sierpnia 1944 r. - Zbombardowanie szpitala powstańczego na terenie kościoła i klasztoru.
1946 r. - Powrót zakonnic do Warszawy.
1952 r. - Oddanie do użytku odbudowanego kościoła. 
31 sierpnia 1954 r. - Uroczysty pogrzeb sióstr poległych w krypcie kościoła. 
24 marca 1956 r. - Przywrócenie ścisłej klauzury.
19 maja 1975 r. - Konsekracja kościoła dokonana przez Prymasa Stefana Wyszyńskiego.

Na szlaku Nowego Miasta znajdują się:

  • Kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP, ul. Przyrynek 2
  • Kościół rektorski pw. św. Benona (redemptorystów), ul. Piesza 1 
  • Kościół rektorski pw. Stygmatów św. Franciszka (franciszkanów), ul. Zakroczymska
  • Kościół rektorski pw. św. Jacka (dominikanów), ul. Freta