Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.

W Malużynie zobaczymy jeden z dwóch zachowanych w tej części Mazowsza kościołów drewniano-murowanych. Jednak, w przeciwieństwie do świątyni z Kraszewa (również znajdującej się na "pętli ciechanowskiej"), kościół w Malużynie ma tylko drewnianą nawę, którą dostawiono do murowanego gotyckiego prezbiterium.

Równie dużą atrakcją jest stojąca obok drewniana dzwonnica - pochodząca z 1655 r. - będąca najstarszym tego typu obiektem na Mazowszu.

HISTORIA

Po raz pierwszy Malużyn (jako Malusino) - stanowiący wówczas własność szlachecką, należącą do Piotra Grzywy - wzmiankowany jest w 1416 r. Wkrótce powstała tutaj, albo już istniała nieco wcześniej, parafia pw. św. Wojciecha, która została erygowana przez biskupa płockiego Jakuba z Korzkwi. Najpóźniej mogło to mieć miejsce w 1425 r., bo w tym roku biskup płocki zmarł. Fundatorem parafii był wspomniany wcześniej Piotr Grzywa, właściciel Malużyna i Radzymina. W 1449 r. po raz pierwszy pojawia się wzmianka o miejscowym plebanie Stanisławie.

Pierwszy kościół w Malużynie powstał równocześnie z erekcją parafii, jednak spłonął przed 1470 r. W niedługim czasie na jego miejscu wystawiono nowy obiekt i być może właśnie z tego okresu pochodzi zachowane do dzisiaj murowane prezbiterium.

Wizytacja przeprowadzona w 1599 r. informuje już o kościele pw. św. Wojciecha, posiadającym murowane prezbiterium, do którego dostawiono drewnianą nawę. Około 1640 r. świątynia została rozbudowana kosztem Piotra Malużyńskiego - wówczas m.in. powstała murowana zakrystia i połączony z nią skarbczyk.

Część drewniana po ponad stu latach musiała już być w złym stanie, skoro w wizytacji z 1775 r. znajduje się m.in. wzmianka, że "ściana od północy mocno ruinie podpada". Nic więc dziwnego, że w 1780 r. do prezbiterium dobudowano kolejną drewnianą nawę, która przetrwała do naszych czasów.