Drewniane skarby Mazowsza - szlak drewnianej architektury sakralnej.

Mazowsze jest niezwykle bogate w przykłady sakralnego budownictwa drewnianego. Na terenie województwa odnotować można ponad 200 godnych uwagi obiektów.

Na obecnym etapie realizacji projektu "Skarbiec Mazowiecki - szlaki turystyczne obiektów sakralnych w Warszawie i na Mazowszu" pragniemy  zachęcić do odwiedzenia i poznania wybranych obiektów.

Na Mazowieckim Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej, któremu nadajemy nazwę Drewniane skarby Mazowsza, będziecie Państwo mogli zwiedzić aż 67 niezwykłych obiektów. Są to w większości mało znane i, choćby z tego powodu, rzadko odwiedzane kościoły i kaplice. Przy typowaniu obiektów braliśmy pod uwagę przede wszystkim ich historię, walory architektoniczne, rolę w lokalnym i ponadlokalnym życiu religijnym. Znajdujące się na szlakach świątynie pozwalają zapoznać się z różnorodnymi, zmieniającymi się w ciągu wieków, formami ich rozplanowania, kształtowania bryły, czy też wyposażenia i zdobienia wnętrza.

Na szlaku Drewniane skarby Mazowsza umieszczone zostały drewniane obiekty sakralne, podzielone na 6 tzw.  pętli: ciechanowską(14 obiektów), ostrołęcką (11), płocką (14), siedlecką (9), warszawską-wschodnią (8) i warszawską-zachodnią (10). W przygotowaniu - pętla radomska (7)

Dla zainteresowanych materiałami drukowanymi wydaliśmy miniprzewodnik "Drewniane skarby Mazowsza" z mapą.

Niewiele brakowało, aby ten kościół nie zachował do naszych czasów. Dwukrotnie próbowano zastąpić go budowlą murowaną i za każdym razem w dokończeniu prac przeszkadzał wybuch kolejnej wojny światowej. Ale dzięki temu możemy dziś podziwiać nie tyle jeden z nielicznych obiektów wzniesionych w XVII stuleciu, ale przede wszystkim świątynię, która przetrwała do naszych czasów w niezmienionej formie.

Początki parafii w Węgrzynowie sięgają 3 lutego 1398 r., bo tego właśnie dnia została ona erygowana przez biskupa płockiego Jakuba z Korzkwi, a jej fundatorem był podskarbi mazowiecki Jan Rogala. Wówczas został też wzniesiony pierwszy kościół drewniany.

Zapewne druga lub trzecia na tym miejscu świątynia, wzmiankowana w 1609 r. pw. Świętego Ducha i Wszystkich Świętych, była drewniana i posiadała trzy ołtarze. Zastąpił ją w 1674 r. kolejny kościół, który nie przetrwał nawet 20 lat, gdyż spłonął w 1692 r.

Na jego miejscu w 1694 r. zachowaną do dzisiaj świątynię wystawił miejscowy proboszcz, ks. Adam Pszczółkowski. Dwa lata później jej konsekracji dokonał biskup płocki Andrzej Chryzostom Załuski. Przez kolejne dwa stulecia kościół służył wiernym, ale w 1890 r. zanotowano, że jest "do reparacji już niezdatny". Być może od tego czasu zaczęto się zastanawiać nad zastąpieniem go świątynią murowaną, co było dość powszechnym rozwiązaniem na Mazowszu (i nie tylko tutaj) pod koniec XIX i na początku XX w.

Dopiero w 1914 r. zgromadzono potrzebne materiały i rozpoczęto nieopodal budowę murowanego kościoła, którą przerwał wybuch I wojny światowej. Prace wznowiono w 1931 r., lecz w dokończeniu budowy przeszkodził wybuch II wojny światowej. Mury świątyni rozebrali Niemcy w 1942 r., przeznaczając większość materiału rozbiórkowego do budowy domów w Makowie Mazowieckim.

W ten sposób drewniany kościół zachował się do naszych czasów, a jego ostatni remont, którym kierował ks. Benedykt Grabowski, miał miejsce w 1993 r.